Het kabinet zou meer moeten doen om de werkgelegenheid op korte termijn te stimuleren. De overheid moet extra investeren in het creëren van banen en dan met name banen die bijdragen aan verduurzaming van de economie en sociale gelijkheid, zo blijkt uit een enquête onder economen. "Het geld is er, want de staatsschuld kan nog verdubbelen."
Het Sustainable Finance Lab van de Universiteit Utrecht, het platform Our New Economy en het tijdschrift Economisch Statistische Berichten namen samen een enquête af onder 364 economen. Een derde werkt in de wetenschap, een derde in het middelbaar onderwijs en een kwart in beleid.
Ze keken naar de aanpak van de coronacrisis. 92 procent van de economen is positief over verlenging van de NOW-regeling na 1 oktober. Wel vindt 77 procent dat er meer nodig is. De overheid moet extra uitgaven doen om nieuwe banen te creëren.
Investeringsfonds
Deze week werd bekend dat het kabinet over een periode van 5 jaar 20 miljard euro extra uitgeeft. Dat geld uit het Wopke-Wiebesfonds gaat naar kennisontwikkeling, fysieke infrastructuur, onderzoek, ontwikkeling en innovatie. Het nieuwe investeringsfonds richt zich meer op de lange termijnwerkgelegenheid en productiviteit, vinden de meeste economen die de enquête hebben ingevuld.
Rens van Tilburg, directeur van het Sustainable Finance Lab: "Dat investeringsfonds richt zich vrijwel exclusief op het verhogen van de productiviteit. De werkgelegenheid wordt er pas op termijn mee gestimuleerd en dan nog met name voor de beter opgeleide banen. We adviseren om nu juist in te zetten op werkgelegenheid, duurzaamheid en sociale gelijkheid."
Hij pleit voor een betaald omscholingsprogramma richting groene banen, het verduurzamen van woningen en maatschappelijk vastgoed, investeren in openbaar vervoer en de fietsinfrastructuur en investeren in groen in de stad.
Groen in de stad
Van Tilburg: "Als je investeert in groen in de stad, help je bijvoorbeeld per direct mensen aan het werk in de plantsoenendienst. En het helpt tegen sociale ongelijkheid. Nu hebben met name de rijkere mensen een groene buurt met achtertuinen en groenstroken. Maar in het Wopke-Wiebesfonds zou zo'n project het niet halen, omdat de productiviteit (waarde voor de economie) laag is."
Er is geld genoeg, volgens de economen die ervoor pleiten om de staatsschuld te laten stijgen. Die is in Nederland laag (60 procent van bbp) vergeleken met bijvoorbeeld Zuid-Europese landen of ons buurland België.
Staatsschuld
De staatsschuld kan volgens 92 procent van de economen met nog de helft toenemen. 65 procent van de economen verwacht zelfs dat een verdubbeling van de staatsschuld tot 120 procent van het bbp niet tot problemen zal leiden.
Slechts een op de zes respondenten meent dat de huidige EMU-grens van 60 procent van het bbp een zinvol doel is. Dat is evenveel als het aantal economen dat denkt dat de overheidsschuld geen enkele limiet kent.
