Duurzame supermarkt Marqt kwam in februari in de problemen toen Rabobank en een steenrijke Belgische oud-aandeelhouder 6,8 miljoen euro aan leningen aan het bedrijf opeisten. ABN Amro wilde de rol van Rabobank niet overnemen.
Jarenlang leek de in 2008 opgerichtte duurzame supermarkt Marqt een succesverhaal. De ambitie van de gedreven ondernemer Quirijn Bolle om een eerlijker en duurzamer voedselsysteem te introduceren, kon rekenen op sympathie en geldschieters.
Dankzij steun van onder meer de schatrijke Belgische investeerder Verlinvest kon Bolle zijn duurzame supermarktketen uitbouwen tot 15 vestigingen.
Nooit winstgevend
Marqt boekte echter nooit winst en in 2017 wilden de Belgen van hun belang af. De aandelen werden overgenomen door duurzame investeringsfondsen van Triodos en Social Impact Ventures, die ook nieuw kapitaal investeerden.
Daarmee leek het voortbestaan van Marqt verzekerd. De kersverse directeur Joost Leeflang kondigde vorig jaar zelfs aan te willen doorgroeien naar 45 tot 60 vestigingen. Hij voegde de daad bij het woord, en opende drie nieuwe winkels.
Zwaar weer
Maar in juni bleek de supermarktketen toch in zwaar weer te zitten. De volledige raad van commissarissen en Leeflang stapten op, en het bedrijf ging op zoek naar een koper. Die vond het in het bedrijf achter Ekoplaza. Vorige week dwong de rechter ook de tegenstribbelende oprichters hun aandelen te verkopen.
Nu blijkt dat de intrekking van leningen door Rabobank en Verlinvest een belangrijke rol heeft gespeeld in de plotselinge strategiewijziging - verkoop in plaats van verdergaande groei - eerder dit jaar.
Leningen opgeëist
In de uitspraak van de rechtbank in de eerder genoemde rechtszaak staat beschreven hoe bankiers van Rabobank op donderdag 28 februari een presentatie hielden voor de raad van commissarissen. Tijdens die bijeenkomst kondigden zij aan hun krediet aan Marqt op te zeggen.
Dat betekende dat de duurzame supermarkt voor het einde van het jaar bijna 5,3 miljoen euro moest terugbetalen.
Helemaal als verrassing kan die optater niet zijn gekomen. Financieel directeur Tjibbe Bouma vertelde vorige week in NRC dat Marqt al sinds 2012 bij de huisbank in 'bijzonder beheer' zat. Dat is de afdeling die probleemklanten onder haar hoede heeft.
Ook Belgen eisten geld
Tot overmaat van ramp was Rabobank niet de enige schuldeiser die zijn geld terug wilde. Op dezelfde dag dat de huisbank zijn leningen terugtrok, ontving Marqt een brief waarin ook voormalig aandeelhouder Verlinvest terugbetaling van een lening eiste. Dat ging om ruim 1,5 miljoen.
Niet dat Verlinvest dat geld hard nodig heeft. Het Belgische investeringsbedrijf is in handen van twee Belgische families die schatrijk werden met hun belang in AB Inbev, de grootste bierbrouwer ter wereld. De investeerder was de afgelopen jaren betrokken bij grote deals in de levensmiddelensector.
Verkoop winkels
Aanvankelijk hoopte Marqt het grootste deel van de opgeëiste schulden te kunnen voldoen vanuit de opbrengst van de verkoop van vier winkels aan Albert Heijn. Die verkoop werd eind 2018 al gesloten, maar de uitvoering (en dus ook het geld) liet op zich wachten.
Ook het zoeken naar een nieuwe bank, noodzakelijk voor de zelfstandige voortzetting van de winkelketen, leverde problemen op. In mei weigerde ABN Amro om de rol van Rabobank over te nemen. Nog diezelfde maand besloten de aandeelhouders om Marqt dan maar te verkopen.
Duurzame bank
Rabobank, die zichzelf afficheert als duurzame bank en daarom dichtbij de doelstelllingen van Marqt lijkt te staan, wil niet toelichten waarom het de leningen uiteindelijk opeiste. "Dat is iets tussen de bank en de klant. Daar gaan wij publiekelijk niets over zeggen", aldus woordvoerster Margo van Wijgerden.
Bij Verlinvest is deze week niemand beschikbaar voor een toelichting, aldus een woordvoerder.