Het thuiszorgbedrijf Privazorg uit Amersfoort is door een interne strijd over gebrekkig toezicht en een omstreden afroming van zorgvermogen op de rand van de afgrond terecht gekomen. Het bedrijf staat sinds vorige maand onder verscherpt toezicht van de Inspectie.
Privazorg is een groot thuiszorgbedrijf, dat landelijk actief is en werkt met zelfstandige zorgverleners. Met 1300 zzp'ers die werken via zelfstandige steunpunten verleent het bedrijf zorg aan zo'n tweeduizend ouderen, chronisch zieken en gehandicapten. De belangrijkste dochterbedrijven waren in 2017 goed voor een omzet van ruim 28 miljoen euro.
Bestuurscrisis
Maar afgelopen jaar raakte de thuiszorggigant in de problemen, mede door een omzetdaling en een verlies van 2 miljoen euro in 2018. Bovendien ontstond een bestuurscrisis toen de vrijwel almachtige bestuurder Barend van Leeuwen de schatkist van een financieel gezond dochterbedrijf voor miljoenen wilde afromen.
Die dochter zou 12 miljoen euro aan dividend moeten doorsluizen naar de stichtingen die eigenaar zijn van Privazorg. Interne tegenstanders van die overboeking drongen erop aan om die stichtingen onder toezicht van de raad van commissarissen te brengen, maar dat werd door Van Leeuwen geweigerd.
Ingrijpen Inspectie
Ingrijpen door de rechter en de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) voorkwam voorlopig dat de miljoenen daadwerkelijk werden overgeheveld. De Inspectie ontving vorig jaar al signalen dat 'gelden bij Privazorg AWBZ uit de zorg zijn onttrokken' en ook 'dat er opnieuw een omvangrijk geldbedrag uit de zorg zou worden onttrokken'.
Uit jaarverslagen, een rechtbankvonnis en een brief van de Inspectie blijkt dat de situatie het voortbestaan van Privazorg ernstig heeft bedreigd.
Verdwenen vertrouwen
Dat is niet alleen het gevolg van de zorgelijke financiële situatie, maar ook van het verdwenen vertrouwen bij de zorgverleners: de zzp'ers die aangesloten zijn bij de zelfstandige steunpunten. Veel steunpunten zouden hebben gedreigd de samenwerking met Privazorg te beëindigen als Van Leeuwen niet zou opstappen.
Via die steunpunten haalt het thuiszorgbedrijf het merendeel van zijn omzet binnen, naar schatting 50 tot 80 procent. "Als veel zelfstandige steunpunten hun contracten met Privazorg opzeggen kan dat dus zeer grote nadelige financiële gevolgen hebben", aldus een gisteren openbaar geworden vonnis van de Utrechtse voorzieningenrechter.
'Fataal'
Ook door de interne ruzies werd het voortbestaan van Privazorg bedreigd. Nadat het bestuur van de stichtingen in maart twee tegenstribbelende directeuren wilde ontslaan, schreef de cliëntenraad dat daarmee 'een ernstig bestuursvacuüm zou ontstaan, dat fataal kan zijn voor de zorg aan cliënten, maar zelfs ook voor het voortbestaan van de onderneming'.
Eind maart trad de machtige, maar omstreden Van Leeuwen uiteindelijk terug als bestuurder van de stichtingen, die de miljoenen aan het financieel gezonde dochterbedrijf van Privazorg wilde onttrekken. De rechter heeft voorlopig verboden dat Privazorg de miljoenen overmaakt. Ook mogen de directeuren die méér toezicht wilden, voorlopig niet op straat worden gezet.
Verscherpt toezicht
Daarmee is de rust echter niet teruggekeerd. Vorige maand stelde de Inspectie Gezondheidszorg het thuiszorgbedrijf onder verscherpt toezicht. De IGJ eist dat Privazorg binnen vijf maanden een einde maakt aan de bestuurlijke onrust.
Privazorg wil niet op vragen ingaan, maar schrijft in een mail dat 'de kwaliteit van zorg en de veiligheid van cliënten niet in het geding zijn' door de problemen. De organisatie zegt het 'verschil van inzicht over de governance' op korte termijn te willen oplossen. Ex-bestuurder Van Leeuwen kon vanochtend geen commentaar geven en nam daarna zijn telefoon niet meer op.
