Softbank heeft miljarden geïnvesteerd in onder meer Uber, Alibaba en WeWork. Het is er zelfs in geslaagd de medeoprichter van laatstgenoemde bedrijf een stapje terug te laten doen. Wat is Softbank eigenlijk voor een onderneming?
Is Softbank een bank?
Nee, Softbank is geen bank, maar een heel grote techinvesteerder die miljarden heeft gestoken in allerlei techbedrijven. De naam Softbank dateert van het allereerste begin. In 1981 begon het als distributeur van software en het zag zichzelf als een software-bank.
De oprichter zal wel rijk zijn?
Inderdaad. Toen Masayoshi Son, zo heet de oprichter, begon met Softbank was hij pas 24. In de bijna twee decennia daarna werd Softbank heel veel meer waard. Tijdens het barsten van de internetzeepbel, begin deze eeuw, raakte Son echter maar liefst 70 miljard dollar, oftewel zo'n 90 procent van zijn vermogen, kwijt.
Inmiddels is een flink deel van dat verlies ingelopen. Zo staat Son nu op nummer 43 op de lijst van rijkste personen ter wereld, met een vermogen van zo'n 20 miljard dollar (ruim 18 miljard euro). Hij is ook de op één na rijkste Japanner.
Hoe groeide Softbank?
Na het distribueren van software ging Softbank ook tijdschriften uitbrengen over computerapparatuur. Eind jaren tachtig hadden die in Japan een oplage van 120.000. Verder breidde het bedrijf in de jaren tachtig uit in telecom in Japan. Het kocht later onder meer de Japanse activiteiten van Vodafone en ook in de VS ging het aan de slag, daar werd telecomconcern Sprint overgenomen.
Vanaf eind jaren negentig begint Softbank te investeren in de techsector. Zo stapte het in Yahoo! Japan. Ook kocht Softbank onder meer de Britse chipontwerper ARM voor 32 miljard dollar en het heeft een belang in onder meer de Amerikaanse chipmaker Nvidia.
Opvallend is dat het bedrijf een behoorlijke voorliefde lijkt te hebben voor taxi-apps. Het heeft geïnvesteerd in onder meer Uber, het Chinese Didi, Grab (dat groot is in Zuidoost-Azië), Ola (actief in India) en het Braziliaanse 99.
Begin dit jaar stak Softbank ruim 900 miljoen dollar in zelfrijdende bezorgwagens van de Amerikaanse startup Nuro.
In totaal had SoftBank eind maart bezittingen van omgerekend 265 miljard euro.
Het is toch een investeringsfonds?
De laatste jaren maakte Softbank de omslag naar investeringsfonds in tech. Daarbij steekt Softbank zelf geld in investeringsfondsen, maar het grootste deel van het vermogen wordt door andere partijen ingelegd.
Het eerste investeringsfonds was Vision Fund. Dat fonds, het grootste techfonds ter wereld, richt zich op bedrijven die actief zijn op het gebied van onder andere 'Internet of Things' (IoT), kunstmatige intelligentie en robotica.
Softbank stak circa 22 miljard dollar in Vision Fund, maar andere partijen verstrekten het grootste deel van de 100 miljard dollar die er in zit. Het gaat dan om de staatsinvesteringsmaatschappij van Saoedi-Arabië, dat met 45 miljard dollar bijna de helft van het totaalbedrag in het fonds stak. Maar ook het investeringsfonds van golfstaat Abu Dhabi (15 miljard dollar), Apple (1 miljard), Foxconn, Qualcomm en het Duitse Daimler (van Mercedes) doen er in mee.
In juli kondigde SoftBank een nieuw investeringsfonds aan: Vision Fund 2. Dat heeft al toezeggingen voor 108 miljard dollar, onder meer van de staatsinvesteringsbedrijven van Saoedi-Arabië en Abu Dhabi, maar ook van Microsoft. SoftBank steekt er zelf 38 miljard dollar in.
Wat is de meest succesvolle investering?
Softbank stak in het jaar 2000 20 miljoen dollar in Alibaba, toen dat Chinese bedrijf nog maar minder dan 100 miljoen waard was. Een investering om u tegen te zeggen. Vandaag de dag heeft Softbank nog 26 procent van de aandelen van Alibaba, een belang dat nu maar liefst 115 miljard dollar waard is.
Die investering van Softbank lijkt op de klapper die kersvers beursfonds Prosus maakte met een investering in Tencent.
Zijn er ook flops?
Niet alles dat Softbank aanraakt verandert in goud. Zo was de beursgang van taxi-app Uber geen succes. De koers van Uber daalde op de dag waarop het naar de beurs ging meteen en sindsdien heeft de koers bijna steeds onder de introductiekoers gestaan. Nu kost een aandeel 30 procent minder dan bij de beursgang.
Verder is WeWork een drama. Zo stak Softbank in totaal 10,6 miljard dollar in de werkplekkenverhuurder en heeft het een belang van 31 procent in het bedrijf. Bij de laatste injectie, in januari, werd het bedrijf nog op een waarde van 47 miljard dollar geschat.
Inmiddels is de verwachte waarde fors verlaagd, tot zo'n 20 miljard of zelfs maar 15 miljard dollar. Dat zou betekenen dat SoftBank flink op het belang zal moeten afschrijven als bij een beursgang blijkt dat WeWork minder waard is dan gedacht. Inmiddels is de omstreden mede-oprichter en (ex-)topman Adam Neumann afgetreden als ceo en hij heeft afstand gedaan van een deel van zijn extra stemrecht.
Wolkjes aan de horizon?
Vorig jaar december bracht SoftBank de telecomdivisie naar de beurs in Japan, maar dat werd aanvankelijk een flop. De koers zakte op de eerste handelsdag diep weg, van een introductiekoers van 1500 yen (11,71 euro) tot 1282 yen. Inmiddels is dat koersverlies echter weggewerkt en staat de koers zelfs bijna 3 procent hoger dan tijdens de beursintroductie.
Ondertussen heeft SoftBank het aan de stok met zijn managers. SoftBank verwacht van een aantal werknemers dat zij aandelen in de investeringsfondsen kopen. Dat zou gaan om flinke bedragen: sommige managers zouden zelfs zijn aangemoedigd om meer dan tien keer hun basissalaris te lenen, tegen 5 procent rente.
Werknemers zouden worden ontmoedigd om eigen spaargeld te gebruiken om aandelen te kopen. Managers maken zich zorgen dat als zij niet meedoen dat slecht zou zijn voor hun carrière.
