Ondernemer Bart Lubbers wil Fastned, zijn bedrijf dat laadstations voor elektrische auto's exploiteert, naar de Amsterdamse effectenbeurs Euronext brengen. Vandaag maakte hij bekend te verwachten daarmee 30 miljoen aan nieuw kapitaal op te halen. Wie is hij, en gaat hem dat lukken?
Hoe raakte Bart Lubbers betrokken bij Fastned?
De 54-jarige zoon van voormalig premier Ruud Lubbers is een rasondernemer. Na zijn studie begon hij onder meer een boekwinkel, de gratis krant Metro en enkele horecazaken. Rond 2010 kwam hij in aanraking met oplaadtechnologie, toen het investeringsbedrijf van zijn vader wat geld stak in Epyon. Dat Delftse bedrijfje maakt snelladers voor elektrische auto's. Bart werd er toezichthouder.
De betrokkenheid bij Epyon inspireerde Lubbers. Twee jaar later begon hij met Michiel Langezaal een bedrijf, om een netwerk van laadstations neer te zetten. De afgelopen zeven jaar bouwden zij 97 Fastned-stations, in Nederland en Duitsland.
Hoe machtig is Lubbers bij Fastned?
Zeer machtig, onder meer als grootaandeelhouder en geldschieter. Via zijn investeringsvehikel Wilhelminadok bezit hij 51 procent van de (certificaten van) aandelen. Ook heeft hij een kredietlijn uitstaan bij Fastned. Uit het onlangs verschenen beursprospectus blijkt dat die lening hem het recht geeft op niet nader genoemde zekerheden.
Daarbij komt dat Lubbers een flinke vinger in de pap heeft bij Breesaap, de investeringsmaatschappij van zijn familie. Breesaap bezit bijna 8 procent van de aandelen in Fastned. Na het overlijden van hun vader is het investeringsvehikel in handen van Bart, zijn broer en zus. Bart is er bestuurder.
Is Lubbers alleen aandeelhouder en financier?
Zeker niet. Lubbers gaf sinds de oprichting, samen met Langezaal, leiding aan Fastned. De laatste jaren vervulde hij vooral een strategische- en adviesrol. Dat verandert overigens als de voorgenomen beursnotering aan Euronext slaagt. Dan vertrekt hij als directeur, en wordt president-commissaris.
Grootaandeelhouder én president-commissaris, mag dat?
Wettelijk mag het, maar Fastned voldoet daarmee niet aan de code voor een behoorlijk bestuur van beursgenoteerde ondernemingen. Die schrijft voor dat een voorzitter van de raad van commissarissen onafhankelijk moet zijn, en dus geen grootaandeelhouder kan zijn.
Bezit Lubbers het stemrecht op zijn aandelen?
Nee, en dat maakt hem op papier wel minder machtig. Het stemrecht op aandelen Fastned is namelijk ondergebracht bij een stichting. Deze zogenoemde 'Fastned Administratie Stichting' bezit alle aandelen Fastned, en heeft op haar beurt niet-stemgerechtigde certificaten van aandelen uitgegeven. De stichting is dus formeel gezien machtiger dan Bart Lubbers.
Waarom gaf Lubbers macht uit handen?
Fastned verkocht in 2014 voor het eerst aandelen aan beleggers van buiten, destijds via babybeurs Npex. Lubbers wilde echter niet dat de nieuwe aandeelhouders iets te zeggen kregen over de onderneming. Om te voorkomen dat zijn langetermijndoelen in gevaar kwamen door kortzichtige beleggers, bracht hij het stemrecht op aandelen onder bij de stichting.
De stichting kent op dit moment drie bestuurders. Dat zijn de 39-jarige PostNL-directeur Hieke van Rees, de 60-jarige accountant/adviseur Henk Pals en Fiona Buruma (45), die financieel directeur bij Warchild is.
Wie benoemt die leden?
Daarbij neemt Lubbers een sleutelpositie in. De bestuurders worden namelijk op voordracht van de commissarissen (onder leiding van Lubbers) benoemd door de bezitters van de certificaten, waarvan Lubbers bijna 59 procent controleert. Daarmee valt het met dat werkelijke verlies van zijn macht aan de stichting dus wel mee.
Met de benoemingsmethodiek voldoet Fastned overigens opnieuw niet aan de regels voor een goed bestuur van beursgenoteerde bedrijven. Die schrijven voor dat het bestuur van zo'n beschermingsstichting zijn eigen leden kiest.
Waarom wil Fastned eigenlijk naar de beurs?
Het bedrijf heeft inmiddels tientallen miljoenen geïnvesteerd in de opbouw van een netwerk laadstations. Dat geld heeft Fastned grotendeels geleend door obligatieleningen uit te geven. Momenteel staat er voor bijna 45 miljoen euro aan dergelijke leningen uit. Daarover moet het bedrijf 6 procent rente betalen. Komende jaren bedraagt de rentelast zo'n 2,5 miljoen euro per jaar.
Dat geld moet ergens vandaan komen, en dat komt voorlopig niet uit de operationele activiteiten. Vorig jaar boekte Fastned een verlies van 6,3 miljoen op een omzet van 1,6 miljoen euro.
Gebleken is dat Fastned met eerdere noteringen aan babybeurzen Npex en Nxchange niet genoeg geld kon ophalen. Een notering aan de 'echte' Euronext-beurs moet het bedrijf toegang geven tot grotere beleggers met diepere zakken. Met de verkoop van aandelen kan het eigen vermogen worden versterkt, en de rente over de leningen worden betaald. Zelf legt Fastned vooral de nadruk op de financiering van verdere groei.
Gaat de beursnotering aan Euronext lukken?
Dat is nog de vraag. Op een gerucht dat de voorgenomen notering aanstaande vrijdag op losse schroeven stond, wilde een woordvoerster van het bedrijf vanmiddag geen commentaar geven. Bart Lubbers reageerde niet op een telefoontje en een app-bericht.
Eind van de middag bleek dat Fastned de beursnotering een week heeft uitgesteld, maar op vrijdag 21 juni verwacht met de uitgifte van 3 miljoen aandelen voor 10 euro per stuk in totaal 30 miljoen euro aan vers kapitaal te kunnen ophalen. Of dat lukt, weten we volgende week.
Wat gebeurt er als de notering niet zou doorgaan?
Dan krijgt het bedrijf van Lubbers geen toegang tot de grotere kapitaalmarkt, die het makkelijker maakt om geld op te halen en aandelen te laten verhandelen. Volgens het prospectus heeft dat voorlopig geen ernstige gevolgen. Fastned zou over voldoende werkkapitaal beschikken om haar verplichtingen de komende twaalf maanden te voldoen.
