Nu Unilever heeft gekozen voor één hoofdkantoor in Rotterdam komt een eind aan de ingewikkelde structuur die bestond sinds het ontstaan van het concern, 88 jaar geleden.
Het Nederlands-Britse Unilever had vanaf het begin twee hoofdkantoren, één in Rotterdam en één in Londen. Verder had het decennialang ook nog eens twee topmannen. In feite bestond het concern uit twee bedrijven, met elke een eigen notering en een eigen aandeelhoudersvergadering.
Unilever ontstond doordat de Nederlandse Margarine Unie samen ging met het Britse Lever Brothers.
Lange tijd twee topmannen
De topman van het Nederlandse Unilever NV (Naamloze Vennootschap, een Nederlandse rechtspersoon) was jarenlang tegelijkertijd de vicevoorzitter van Unilever PLC (een Britse NV) uit Groot-Brittannië. Andersom gold hetzelfde.
Aan die ingewikkelde situatie kwam in 2005 deels een einde, omdat er vanaf toen nog maar één bestuur met dus nog maar één topman was. Dat was trouwens geen Nederlander of een Brit, maar de Fransman Patrick Cescau. Verder kreeg een aandeel van de Nederlandse NV een gelijke waarde als een aandeel van de Britse PLC. Maar de situatie met twee hoofdkantoren duurde daarna nog 13 jaar.
Ingewikkelde structuur
De structuur van Unilever is nu nogal ingewikkeld. Zo vallen sommige werkmaatschappijen onder de Nederlandse NV, sommige onder de Britse PLC en sommige onder beide. Uiteindelijk wordt de totale winst weer verdeeld onder de aandeelhouders van de NV en de PLC.
Dit is na de aanpassing van de structuur in 2005.
Niet alleen komt het hoofdkantoor van Unilever in Nederland, het concern wordt ook nog eens een Nederlandse rechtspersoon: een NV. Beleggers die nu nog aandelen in de huidige NV of PLC bezitten krijgen straks aandelen van de nieuwe NV.
Een ander van oorsprong Nederlands-Brits concern, Shell, vereenvoudigde een aantal jaren geleden eveneens de structuur. Maar de situatie is wat anders dan die straks bij Unilever. Het hoofdkantoor van Shell staat nu in Den Haag, maar het is wel een PLC, een Britse vennootschap dus.
Heeft Nederland gewonnen?
Heeft Nederland in geval van Unilever dus uiteindelijk toch gewonnen van de Britten? Dat is lastig te zeggen. Aan de ene kant wel, het hoofdkantoor komt immers hier naartoe, met volgens het concern als reden dat de huidige NV goed is voor 55 procent van de aandelen en er meer handel is in de Nederlandse aandelen.
Maar er komen maar zo’n vijftig mensen te werken op het hoofdkantoor. Verder krijgen de drie divisies een grotere verantwoordelijkheid en twee van de drie divisies zullen in Londen zitten en maar één in Rotterdam: Foods and Refreshments. Na de verkoop van de margarinedivisie zal nog geen 40 procent van de totale omzet van uit Nederland worden bestuurd.
En in Nederland heeft Unilever 3100 werknemers, tegen 7300 in Groot-Brittannië. Dat is ruimschoots het dubbele.
Drie noteringen
Er komt weliswaar maar één aandeel, dat zal worden verhandeld in Londen, Amsterdam en New York. Toch neemt dat niet weg dat Unilever straks in zowel de Londense FTSE100-index als in de AEX-index kan zitten.
En Corné van Zeijl van Actiam denkt dat de meeste handel van Unilever straks in Amsterdam zal zijn. Daar is immers geen transactiebelasting, zegt hij.
