Apple, Alphabet en Microsoft lijken enorm grote ondernemingen, maar in vergelijking met de VOC stellen ze nauwelijks iets voor. Als je waarde van de Nederlandse Verenigde Oostindische Compagnie (VOC) in 1637 omrekent naar nu, dan was de VOC toen net zoveel waard als 20 van de huidige grootste beursbedrijven samen.
Dat blijkt uit een berekening van Visual Capitalist. De VOC was in 1637 op de beurs 78 miljoen gulden waard. Als je dat omrekent naar nu, dan zou dat 7,9 biljoen dollar zijn, zo'n 6,7 biljoen euro. Daarbij is gerekend met een inflatie van iets meer dan 3 procent per jaar.
De VOC was verreweg het grootste beursgenoteerde bedrijf dat ooit heeft bestaan. Het is ook aanzienlijk groter dan de huidige giganten op de beurs. Apple is nu een kleine 900 miljard dollar waard, omgerekend maar 11 procent van de VOC.
VOC even groot als 20 grootste beursbedrijven
Sterker nog, voor de beurswaarde van de hele VOC in 1637 zou je nu 20 van de allergrootste bedrijven ter wereld die aan de beurs staan kunnen kopen. Dat zijn: Apple, Google-moeder Alphabet, Microsoft, Amazon, Facebook en Berkshire Hathaway (het investeringsvehikel van Warren Buffett, één van de drie rijkste personen te wereld).
En daar krijg je dan ook nog Tencent, Alibaba, Wells Fargo, Johnson & Johnson, Samsung, ExxonMobil, Bank of America, Walmart, Visa, Chevron, AT&T, McDonalds, Netflix en Tesla bij.
Tulpenmanie
De VOC was het eerste beursgenoteerde bedrijf ter wereld. De waarde van de VOC in het jaar 1637 is gekozen omdat in dat jaar de beurskoers van de VOC rekening houdend met inflatie op een hoogtepunt stond. Die koers viel samen met de zogeheten Tulpenmanie.
Daarbij werd gespeculeerd in tulpenbollen, waarbij uiteindelijk enorme bedragen voor tulpenbollen werden neergelegd. Op een gegeven moment was één tulpenbol zelfs net zo veel waard als een Amsterdams grachtenpand. Die speculatie zag je toen ook op de aandelenbeurs.
VOC
De VOC werd opgericht in 1602 en had als doel handel drijven met Azië. Het bedrijf kreeg destijds van de Staten-Generaal het monopolie om als enige Nederlandse bedrijf te handelen ten oosten van Kaap de Goede Hoop. In de praktijk ging het vooral om de handel in specerijen, zoals peper, nootmuskaat en foelie, in wat nu Indonesië is.
De VOC-schepen voeren niet alleen van Azië naar Nederland. Ook binnen Azië werd handel gedreven. Zo was de handelspost in het Japanse Deshima tijdens meer dan 200 jaar het enige contact van Japan met de buitenwereld.
Ook waren er vestigingen van de VOC in onder meer China, Taiwan, Thailand, India, en Iran. In Maleisië zie je nog het Rode Stadthuys en in Sri Lanka is bijna overal langs de kust wel een oud-Nederlands fort.
De tekst gaat door onder de foto.
In Galle in Sri Lanka heb je Nederlandse straatnamen. (foto: ANP)
Zeepbellen
Ook de nummers twee en drie op de lijst van meest waardevolle bedrijven ooit bestaan net als de VOC niet meer. Het gaat om de Mississippi Company en de South Sea Company. Deze twee bedrijven bleken uiteindelijk een zeepbel. Dat was aan het begin van de achttiende eeuw.
Op de lijst met meest waardevolle bedrijven ooit staat pas op de vierde plek een onderneming die nu nog steeds bestaat: staatsoliebedrijf Saudi Aramco. Maar dit concern is nog niet aan de beurs genoteerd. De Saoediërs willen dit concern wel naar de beurs brengen.
Op de vijfde plek staat Petrochina, dat is het eerste bedrijf op de lijst dat nu beursgenoteerd is. Daarna volgt Standard Oil, van de legendarische John D. Rockefeller, en Microsoft.
Microsoft in 1999
In absolute bedragen gemeten is Apple nu weliswaar meer waard dan Microsoft. Maar als je uitgaat van de koers van Microsoft in 1999, dan was het toen, rekening houdend met inflatie, meer waard dan Apple nu.