Shell gokt nog steeds op duurdere olie, maar lijkt nu zelf ook te twijfelen of de prijs nog wel zal stijgen, zegt RTL Z beurscommentator Hans de Geus. "Als je écht denkt dat de olieprijs gaat stijgen, dan breng je niet je investeringen zo fors terug."
De topman van Shell, Ben van Beurden, heeft begin dit jaar z'n hoofd op het hakblok gelegd met de overname van gasbedrijf BG (voor 45 miljard euro). Shell probeert met diversificatie de rit uit te zitten van goedkope olie. Om als de olie weer in prijs gaat stijgen, de concurrenten te kunnen verslaan. Shell richt zich daarom op olie, gas, chemicaliën en windenergie.
Lage olieprijs raakt Shell hard
Shell wordt hard geraakt door de lage olieprijs. Een vat olie kostte 2 jaar terug nog meer dan 100 dollar, nu rond de 40 dollar. De omzet is afgelopen kwartaal 35 procent gedaald, van 65 naar nu 48 miljard dollar. Shell verliest geld met het oppompen van olie, maar met de verkoop aan de pomp en met chemicaliën wordt dat goedgemaakt. De winst is nog maar 7 cent per aandeel, terwijl Shell ieder kwartaal 47 eurocent dividend uitkeert. De schuld van Shell is het afgelopen jaar ondertussen verdubbeld naar 73 miljard dollar.
Shell zal naar verwachting in 2016 circa 30 miljard dollar investeren, waar eerder nog werd uitgegaan van circa 33 miljard dollar. De investeringen worden dit jaar met maar liefst 36 procent verlaagd ten opzichte van het niveau van 2015. De kosten worden flink verlaagd. Shell ontslaat daarvoor duizenden medewerkers en schroeft de investeringen terug. Ook probeert Shell de efficiency te verhogen om de teruggang in de moeilijke oliemarkt te overleven.
Valentijn van Nieuwenhuijzen van ING geeft in RTL Z Voorbeurs de olieprijs de schuld van de problemen bij Shell: "De omzet is met 35 procent gedaald, en dat zie je bij alle oliebedrijven terug."
"Ik vraag me af wat de toekomststrategie van Shell is en hoe lang ze dit dividend nog kunnen handhaven", zegt Van Nieuwenhuijzen. "Tot nu toe zijn ze in staat om de kosten goed onder controle te houden. Voor nu geeft dat stabiliteit, maar hoe lang nog?"
Een halfslachtige strategie
Voor Hans de Geus is de toekomstvisie van Shell er niet duidelijker op geworden. "Ze gaan de investeringen verminderen, dus wat is dan de strategie? En dan die ommezwaai om nu tóch weer op hernieuwbare energie in te zetten."
Volgens De Geus maakt Shell z'n aandeelhouders alleen maar zenuwachtig met hun hint op investeringen in windmolens: "Stroomproductie met windmolens kent echt een totaal ander verdienmodel. Misschien is het PR, greenwashing, maar voor aandeelhouders neemt de onzekerheid toe, want wat koop je?"
Keuze voor duurzaamheid?
Maar moet Shell niet veel rigoureuzer kiezen voor duurzaamheid? De klimaatdeal in Parijs tussen 195 landen, om de opwarming van de aarde te beperken, zou voor Shell een groot signaal moeten zijn om het bedrijf om te gooien. De CO2 die vrijkomt bij de verbranding van fossiele brandstoffen moet wereldwijd worden beperkt.
Grote beleggers als pensioenfondsen beginnen zich te roeren, en ook bijvoorbeeld onze eigen econoom Mathijs Bouman roept aandeelhouders op om naar de aandeelhoudersvergaderingen te gaan om zich actiever te bemoeien met de duurzaamheid van het concern.
De kamerbrief over het niet beperken van de gasproduktie in Groningen was in ieder geval niet het goede voorbeeld. Kamerlid Nijboer (PvdA) gooide de Shell lobbyisten met kop en kont uit de kamer. Hij vindt Shell een verziekt bedrijf.
'Aandeelhouders moeten ingrijpen'
Journalist / ingenieur Mark van Baal, oprichter van de beweging Follow This vindt zelfs dat de aandeelhouders Shell moeten dwingen niet langer te investeren in fossiele brandstoffen, maar alleen nog in duurzame energie. Niet in 2030, maar nu. Tegenover RTLZ zegt Van Baal daarover: "In 2030 kunnen ze een heel eind zijn, als ze nu beginnen."
Op onze vraag: als ze nu niks doen gaan ze dan kapot?, antwoordt Van Baal: "Ja, ze doen al wat, maar ze zitten met veel op stranded assets. Het gaat niet goed, het is een neerwaartse spiraal. Daar kunnen ze alleen uitkomen als ze nu groot investeren in duurzame energie."
'Geen woord over klimaatverandering'
"Wat vooral opvalt aan de kwartaalcijfers is wat er niet in staat. Geen woord over klimaatverandering, stranded assets of duurzame energie", vervolgt Van Baal. "Shell kondigt aan om dit jaar 30 miljard dollar te investeren, onder andere in het zoeken en kopen van nog meer olie- en gasreserves, potentiële stranded assets (koolstofzeepbellen). Volgens de Britse denktank van bankiers Carbon Tracker loopt Shell het risico 77 miljard aan investeringen in stranded assets te verliezen in de komende 10 jaar."
"Stel je voor wat er zou gebeuren wanneer Shell die miljarden zou inzetten in investeringen in de energiebronnen van de toekomst: in windparken op de Noordzee of in zonnecentrales in de Sahara", besluit Van Baal zijn betoog.
