Heineken worstelt nog steeds met het voorgenomen vertrek uit Rusland. De bierbrouwer heeft de activiteiten in dat land verder afgewaardeerd, waardoor deze nu voor nul euro in de boeken staan. Volgens beleggersvereniging VEB lijdt Heineken echter een veel grotere reputatieschade door nog steeds in Rusland aanwezig te zijn.
De nieuwe afwaardering ter waarde van nog eens 113 miljoen euro blijkt uit de halfjaarcijfers, die Heineken vanochtend voor de opening van de beurs bekend maakte. Eerder schreef de brouwer al 88 miljoen euro op de Russische dochter af.
Bedrijven kennen een waarde toe aan al hun bezittingen, en nemen die waarde op in hun jaarrekening. Als die bezittingen door omstandigheden minder waard worden, moeten ze echter worden afgewaardeerd. Heineken beschouwt het Russische dochterbedrijf na de laatste afschrijving nu dus als waardeloos.
Reputatieschade groter
De Vereniging van Effectenbezitters (VEB) hekelt de wijze waarop Heineken de Russische kwestie heeft aangepakt. Volgens de beleggersvereniging had de bierbrouwer de schade kunnen beperken door meteen na de inval in Oekraïne uit Rusland te vertrekken.
"De reputatieschade voor Heineken is in waarde veel hoger dan de afschrijving op Rusland. Zoiets moet je als premium merk constant voor ogen houden, dat moet je managen", zei VEB-directeur Gerben Everts vanochtend in de uitzending van RTL Z. "De verliezen door de achterlating van spullen in Rusland is voor ons niet heel relevant."
Hoeksteen Rusland
Tussen 2002 en 2006 investeerde Heineken ruim 1,2 miljard euro in overnames van Russische brouwerijen, waarmee het uitgroeide tot de op twee na grootse brouwer in dat land. Toenmalig topman Jean-Francois van Boxmeer omschreef Rusland destijds als 'hoeksteen van Heinekens toekomst'.
Na de inval van Rusland in Oekraïne, zei de bierbrouwer zoals veel andere multinationals uit Rusland te willen vertrekken. Maar bijna anderhalf jaar later is dat nog steeds niet gebeurd. Begin dit jaar ontstond een golf aan publieke verontwaardiging, toen Follow The Money onthulde dat Heineken in Rusland vorig jaar juist had geïnvesteerd in groei.
Verkoop nog niet rond
In april zei de biergigant een mogelijke koper voor de Russische activiteiten te hebben gevonden, maar uit het halfjaarbericht van vanochtend blijkt de verkoop nog steeds niet rond te zijn.
Eerder deze maand zette Rusland de dochterbedrijven van de Franse voedingsproducent Danone en de Deens brouwer Carlsberg onder leiding van Poetin-getrouwen.
Vertrek nog moeilijker
"Recente ontwikkelingen in Rusland tonen aan dat het zelfs nog moeilijker is geworden voor bedrijven om toestemming te krijgen voor een vertrek", schrijft topman Dolf van den Brink vandaag in het halfjaarbericht van de brouwer. "In april kondigden wij aan dat wij een aanvraag voor die toestemming hadden ingediend. Wij werken daar nog steeds hard aan."
Het bedrijf benadrukt geen inkomsten uit de Russische activiteiten te ontvangen, geen winst te zullen maken op de verkoop, en nog eens 113 miljoen euro op het dochterbedrijf te hebben afgeschreven. Daarmee komt de totale afwaardering op ruim 201 miljoen euro, en is de boekwaarde nu volledig afgeschreven tot nul.
Kritiek VEB
De Vereniging van Effectenbezitters (VEB) is zeer kritisch over de voortdurende aanwezigheid van Heineken in het land. "Dit is een hele slechte zaak", zei VEB-directeur Everts vanochtend tegen RTL Z.
"Wij hebben vorig jaar al gelijk al na de Russische inval in Oekraïne gezegd dat ze er zo snel mogelijk weg moesten. Maar Heineken zei toen dat ze daar tijd voor wilde nemen om het zorgvuldig te doen. Dat zou aanvankelijk in de eerste helft van dit jaar zijn. Nu blijkt dat het van Poetin afhankelijk is onder welke condities en wanneer."
Vazal Poetin
Volgens de voorman van de beleggersvereniging wijzen de recente ontwikkelingen bij Danone en Carlsberg uit dat de kans groot is dat Heineken de Russische dochter uiteindelijk in handen van iemand uit de kring rond Poetin terecht komt.
"Heineken had vorig jaar meteen uit Rusland moeten vertrekken met achterlating van spullen en desnoods de fik erin. Straks gaat het gewoon tegen een hele lage prijs naar een vazal van Poetin, en daar kan Heineken dan niets meer aan doen."
Verantwoording schuldig
In dat geval is Heineken 'verantwoording schuldig' aan beleggers, vindt Everts. "Als de Russische dochter uiteindelijk wordt overgenomen door een aan Poetin gelieerde partij voor een hele lage prijs mag je ons wel uitleggen wat er in dat hele proces nu is misgegaan."
De VEB is momenteel nog niet van plan om voor gedupeerde beleggers een schadevergoeding van de bierbrouwer te eisen, zegt Everts.
"Veel van onze leden zijn trouwe beleggers in Heineken. Zij zijn ermee geholpen als het bedrijf goede cijfers laat zien en de reputatie droog houdt. Wij moeten Heineken stimuleren om sneller te schakelen, maar ik denk nu niet dat daar een schadevergoeding uit moet voortvloeien. Maar de snelheid van handelen moet anders."
Vuist aandeelhouders
Everts wijst erop dat aandeelhouders bij Heineken minder goed een vuist kunnen maken dan bij de meeste andere beursgenoteerde bedrijven. De zeggenschap over de biergigant is namelijk via een slimme constructie nog steeds in handen van de oprichtersfamilie Heineken.
"Maar als Heineken beter geluisterd had naar onze observaties van vorig jaar en de kritische beschouwingen in de pers, had ze misschien eerder de sleutel in Rusland ingeleverd. Nu moeten ze proberen om het alsnog in goede banen te leiden en af te ronden. Dat doe je niet door te wachten totdat Poetin misschien eens een goede dag heeft, want dat gebeurt niet."
Winst daalt, aandeel verliest
Heineken verkocht in het eerste halfjaar van 2023 minder bier, maar wist dankzij prijsstijgingen toch meer omzet te boeken. De omzet bedroeg 17,5 miljard euro, een stijging van 6 procent ten opzichte van de vergelijkbare periode vorig jaar.
De nettowinst werd onder meer gedrukt door de afschrijving op de Russische activiteiten van 113 miljoen euro, en kwam uit op 1,2 miljard euro. Dat is een daling van 9 procent ten opzichte van het eerste halfjaar van 2022.
De cijfers kwamen daarmee lager uit dan analisten hadden verwacht. Beleggers reageerden vanochtend teleurgesteld. Na twee uur handel op de Amsterdamse effectenbeurs noteerde het aandeel Heineken 91,22 euro, een verlies van 6 procent.
