De Europese Commissie en het Europees Parlement steken een stokje voor een plan van het kabinet om de luchtvaart te verduurzamen. De Commissie verbiedt de lidstaten om de lat voor de zogeheten bijmengverplichting van biobrandstof hoger te leggen dan het Brusselse doel.
En dus heeft het kabinet geen mogelijkheid om luchtvaartmaatschappijen te dwingen om meer dan 6 procent duurzame kerosine bij te mengen. Het gaat om vliegtuigbrandstof die vooral gemaakt wordt van gebruikt frituurvet, ook wel sustainable aviation fuels (SAF) genaamd.

Om de klimaatdoelen te halen had het kabinet als plan dat de luchtvaart in 2030 minimaal 14 procent van deze duurzame brandstof door de kerosine zou mengen. Het kabinet zag zichzelf in 2019 als lid van een groep van koplopers in Europa, om dit te stimuleren.
Europese afspraak
De ambitie is er nog steeds, aldus een woordvoerder van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat. Maar daar zal het vermoedelijk bij blijven, ontdekte de Volkskrant. De rest van Europa wil namelijk niet verder gaan dan 6 procent bijmengverplichting in 2030.
Dat blijkt uit een - voorlopig- akkoord tussen de Europese lidstaten en het Europese Parlement over een voorstel van de Europese Commissie. In dit plan geldt in 2035 een bijmengverplichting van 20 procent en in 2050 moet de luchtvaart draaien op 70 procent SAF.

Het kabinet legt zich niet neer bij het plan uit Brussel, aldus de woordvoerder. "De doelstelling die we hadden, daar blijven we naar streven." Hoe die gehaald kan worden, wordt nog onderzocht. Het staat Nederland vrij om bijvoorbeeld subsidies te geven, legt een woordvoerder van de Europese Commissie uit.
De branche dwingen om biobrandstof bij te mengen is in ieder geval geen optie. Het mag niet via wetgeving geregeld worden, aldus de woordvoerder.
Gelijk speelveld
Want er spelen meer belangen dan het verduurzamen van de luchtvaart. Zoals die van het 'level playing field'. Dat is het streven van de EU om te voorkomen dat een bedrijf uit land A met soepelere regels in het voordeel is ten opzichte van een bedrijf uit land B met strengere regels.
Om een lappendeken aan regels te voorkomen, en bijbehorende mogelijkheden voor bedrijven om de strengste regels te ontduiken, wordt er veel waarde gehecht aan het 'level playing field'. Dat geldt niet alleen voor de Commissie, maar het was ook een keiharde eis van het Europees Parlement om in te stemmen met het plan.
Doel KLM
KLM (en dochtermaatschappij Transavia) hebben zichzelf als doel gesteld om in 2030 10 procent SAF te gebruiken. Dat is bijna dertig procent minder dan de 14 procent waaraan het bedrijf en heel veel andere partijen zich eerder committeerden bij het ondertekenen van het Akkoord Duurzame Luchtvaart.