De Amerikaanse veilingsite eBay kondigde deze week aan honderden werknemers te ontslaan. Het voormalige Nederlandse dochterbedrijf Marktplaats ontspringt de dans, omdat het anderhalf jaar geleden werd verkocht. Wie is de nieuwe eigenaar, en hoe vergaat het Marktplaats daaronder?
De Amerikaanse veilingsite eBay kocht in 2004 de Nederlandse concurrent Marktplaats, voor een fabelachtige som geld. Dinsdag kondigden de Amerikanen aan 4 procent van het personeelsbestand te schrappen. Bij de ontslagronde verdwijnen zo'n 500 banen.
Marktplaats
De honderden werknemers van Marktplaats, veruit het grootste online handelsplatform voor tweedehands spullen in ons land, hoeven zich daar echter geen zorgen over te maken. Het voormalige Nederlandse dochterbedrijf werd immers in 2021 door eBay afgestoten.
Ruim anderhalf jaar is Marktplaats nu in handen van de Noorse branchegenoot Adevinta. Hoe gaat het onder de nieuwe Scandinavische eigenaar nu eigenlijk met de Nederlandse verkoopsite?
Hoe Marktplaats geld verdient
Marktplaats werd in 1999 opgericht als verlengstuk van een keten kringloopwinkels, en groeide uit tot een veelgebruikt platform waarop particulieren hun oude spullen verkochten.
Het plaatsen van een advertentie is in principe gratis, maar toch verdient Marktplaats geld. Gebruikers moeten namelijk wel betalen voor categorieën met duurdere artikelen, zoals auto's of huizen. Ook betalen zij voor extra diensten, zoals promotie of verlenging van hun advertenties.
Verder genereert Marktplaats inkomsten uit professionele handelaren, die het platform tegenwoordig ook gebruiken als verkoopkanaal. Ook verdient het bedrijf aan adverteerders op de site, en diensten zoals verzending en betalingen.
Overname door eBay
In 2004 kocht de ambitieuze Amerikaanse veilingsite eBay het bedrijf, omdat ze op eigen kracht maar moeilijk voet op Nederlandse bodem kon zetten. De Amerikanen waren destijds bereid om 225 miljoen euro voor Marktplaats neer te tellen.
In 2019 kwam eBay echter onder druk te staan van aandeelhouders die wilden dat het concern zich richtte op zijn kern; de veilingsites. Daarom werd de zogenoemde 'divisie rubrieksadvertenties' in de verkoop gezet. Onder eBay Classifieds vielen naast Marktplaats een trits vergelijkbare sites in andere landen.
Verkoop aan Noren
De verkoop van de divisie werd in 2020 aangekondigd, maar kwam pas rond in de zomer van 2021. Het Noorse Adevinta - ooit een dochterbedrijf van de Scandinavische uitgever Schibsted - betaalde er 9,2 miljard dollar voor.
Door de overname van de eBay-divisie werd Adevinta ruim twee keer groter. Op de glossy PR-pagina’s van het meest recente jaarverslag pronkt toenmalig topman Rolv Erik Ryssdal met een jaaromzet van 1,5 miljard euro in 2021, een bedrijfsresultaat van 514 miljoen euro, 8100 medewerkers en online marktplaatsen in 15 landen.
Noors nettoverlies
Overigens is niet alles bij Adevinta goud dat blinkt. Het Noorse bedrijf boekte dat jaar een een nettoverlies van 54 miljoen euro.
Ook het aandeel Adevinta staat al anderhalf jaar onder druk. Bij de beursgang in 2019 was de introductieprijs 78 Noorse kroon. Op het hoogtepunt in augustus 2021 was het aandeel 188 kroon waard. Inmiddels is daarvan nog maar de helft over, zo'n 90 kroon (8,10 euro).
Resultaten Marktplaats
Hoewel de huidige eigenaar van Marktplaats dus lang niet zo indrukwekkend is als gigant eBay, is Adevinta toch geen onaanzienlijke speler. Hoe vergaat het de Nederlandse dochter onder de Noren?
Dat is nog niet zo makkelijk uit te vinden. De financiële resultaten van Marktplaats zijn afgelopen jaren namelijk behoorlijk onhelder. Bovendien zijn ze nog eens vertroebeld door boekhoudtrucs van eBay.
Verbluffend verlies
Begin 2020 achterhaalde het Financieele Dagblad dat de Nederlandse vennootschap Marktplaats BV in 2018 een omzet boekte van 386 miljoen euro. Het nettoverlies bedroeg dat jaar een verbluffende 605 miljoen euro.
Dat kolossale verlies was het gevolg van intern geschuif met intellectuele eigendomsrechten, ontdekte de zakenkrant. Waarschijnlijk om fiscale redenen bleek eBay voor miljarden aan goodwill en rechten op namen, beeldmerken en technologie op de balans van de Nederlandse dochter te hebben gezet. Een enorme afschrijving daarop resulteerde in 2018 in het megaverlies.
Relevant: 129 miljoen
Over de prestaties van de Nederlandse website Marktplaats.nl zeggen bovenstaande cijfers echter niet zoveel.
Nadere beschouwing van de jaarrekening 2018 leert dat de omzet van 386 miljoen euro bestaat uit twee delen. In de eerste plaats de inkomsten van buitenaf (third party income) van 156 miljoen euro, waarvan de Nederlandse verkoopsite goed was voor maar liefst 129 miljoen euro. Daarnaast waren er 'interne inkomsten' van dochter- en zusterbedrijven van eBay, goed voor 230 miljoen euro.
Voor de prestaties van de website Marktplaats.nl die we in Nederland allemaal kennen, zijn eigenlijk alleen de externe inkomsten in Nederland relevant, dus die 129 miljoen euro in 2018. Het jaar ervoor was dat nog 120 miljoen geweest.
Stabiele omzet
Die omzet blijkt ook de jaren erna behoorlijk stabiel te zijn gebleven. Marktplaats BV leverde januari 2022 voor het laatst een jaarrekening in bij de Kamer van Koophandel. Dat waren de financiële stukken over 2020, het laatste volledige jaar onder eBay.
Daaruit valt te destilleren dat de inkomsten van de Nederlandse verkoopsite in 2019 licht stegen tot 131 miljoen euro, en in 2020 weer iets terugzakten tot 129 miljoen euro. Volgens het verslag werkten er 373 werknemers bij Marktplaats, allemaal in Nederland.
Onder Adevinta
Maar hoe ontwikkelde de omzet zich sinds de overname door Adevinta? Omdat het Noorse bedrijf een beursnotering heeft, moet het regelmatig inzage geven in de financiële resultaten. Maar in het meest recente jaarverslag - over 2021 - ontbreken helaas uitgesplitste cijfers voor de Nederlandse dochter.
Meer houvast geven de kwartaalcijfers, die Adevinta vier keer per jaar publiceert. Daarin vinden we namelijk omzetten van de Benelux; lees Marktplaats en zijn kleinere Belgische zusje 2ehands.be.
Benelux
In de eerste drie kwartalen van 2022 bedroeg de omzet in de Benelux in totaal 110 miljoen euro, ongeveer hetzelfde als in dezelfde periode van 2021. Cijfers over het vierde kwartaal worden over twee weken bekend gemaakt.
Ervan uitgaande dat Marktplaats en zijn Belgische zusje in het vierde kwartaal een vergelijkbare omzet als in de kwartalen ervoor boekt, komt de jaaromzet op zo'n 145 miljoen euro. Dat wijkt niet ver af van de eerder genoemde omzetcijfers uit het verleden, hoewel België daarvan geen deel uitmaakte.
Geen baangarantie
Dat leidt tot de conclusie dat de Nederlandse verkoopsite Marktplaats afgelopen jaren behoorlijk stabiele inkomsten genereerde. Of de activiteiten ook winstgevend waren, is niet bekend.
Ook is het geen garantie dat de banen van de werknemers van Marktplaats veilig zijn, en dat er bij Adevinta in navolging van veel andere techbedrijven uiteindelijk toch ook niet een sanering volgt.
Beursgevoelig
Opmerkelijk is dat algemeen directeur Annemarie Buitelaar of andere woordvoerders van Marktplaats geen antwoord willen geven op vragen over de recente ontwikkelingen bij het bedrijf.
"Marktplaats is onderdeel van het beursgenoteerde bedrijf Adevinta", aldus een woordvoerder. "Dit betekent dat Marktplaats geen uitspraken kan doen over financiële resultaten en/of beursgevoelige informatie."
Op de kosten letten
Op de vraag of Adevinta in Nederland wellicht ook een ontslagronde voorbereidt, zoals veel andere techbedrijven, laat het bedrijf weten daar op dit moment niet aan te werken, maar geen garanties te kunnen geven voor de toekomst.
"Wij beoordelen de manier waarop wij onze organisatie hebben opgezet voortdurend", aldus een woordvoerder namens Marktplaats. "Daarbij willen we de beste uitgangspositie hebben om te groeien, maar ook op de lange termijn evenwichtig en gedisciplineerd zijn. Wij letten gezien de huidige marktomstandigheden op de kosten, maar bereiden op dit moment geen personeelsreducties voor."
Vrouw aan het roer
Marktplaats wordt geleid door de 40-jarige Annemarie Buitelaar. In 1999, het jaar dat Marktplaats werd opgericht, ging zij International Business studeren aan de Hogeschool InHolland. In 2003 begon Buitelaar bij telecombedrijf KPN, waarvoor zij onder meer in België werkte.
Zes jaar later ging zij bij Marktplaats aan de slag, aanvankelijk als marketing manager. In 2018 werd Buitelaar benoemd tot algemeen directeur van de Nederlandse verkoopsite en de Belgische zusters, destijds nog dochterbedrijven van eBay. Na de verkoop van de divisie Classifieds door de Amerikanen, ging zij mee naar de nieuwe Noorse eigenaar. Sindsdien is zij ceo Adevinta Benelux.
