Hoe staat Talpa Network, het mediabedrijf van John de Mol, er eigenlijk voor nu de overname door RTL Nederland niet doorgaat? Dat is onbekend, omdat de mediatycoon geen financiële cijfers deponeert bij de Kamer van Koophandel. In Nederland zijn bedrijven van die omvang dat wel verplicht.
Nu toezichthouder ACM geen toestemming heeft gegeven voor de door RTL Group en John de Mol vurig gewenste combinatie van RTL Nederland en Talpa Network, blijven de eigenaren van de mediabedrijven achter met een kater. Ruim anderhalf jaar aan voorbereidingen zijn voor niets geweest.
Situatie RTL bekend
Voor de Duits-Luxemburgse RTL Group is de schade nog te overzien. Dochterbedrijf RTL Nederland deed het de afgelopen jaren uitstekend. In 2021 boekte het bedrijf een operationele winst van 107 miljoen euro op een recordomzet van 575 miljoen euro.
Die lijn werd in het eerste halfjaar van 2022 voortgezet. De operationele winst steeg in die periode bijna 60 procent tot 86 miljoen, de omzet met 20 procent tot 303 miljoen euro. "De eerste helft van 2022 is het beste halfjaar uit onze geschiedenis", zei directeur Sven Sauvé van RTL Nederland in augustus.
Meer goed nieuws
En er is meer goed nieuws. Uit cijfers van de Stichting Kijkonderzoek blijkt dat het gezamenlijke gemiddeld marktaandeel van de zenders van RTL Nederland tussen 2019 en 2021 steeg van 22,6 naar 24,6 procent.
Daarmee versterkte RTL haar positie als tweede speler op de Nederlandse televisiemarkt, na de drie zenders van de Nederlandse Publieke Omroep (NPO) met een marktaandeel van 36,3 procent.
Bovendien beschikt het bedrijf over Videoland, waarmee het de concurrentie aangaat met buitenlandse streamingdiensten als Netflix, Disney+ en HBO. En ten slotte willen er waarschijnlijk wel andere partners met RTL Nederland in bed duiken. Eerder circuleerden de namen van Vodafone Ziggo en DPG Media, de uitgever van de Volkskrant en het AD.
Positie Talpa onduidelijk
Hoe Talpa Network ervoor staat nu de overname is afgeketst, is daarentegen grotendeels onduidelijk.
Uit cijfers van Stichting Kijkonderzoek blijkt weliswaar dat het gezamenlijke gemiddeld marktaandeel van de vier televisiezenders van Talpa tussen 2019 en 2021 kromp van 16,6 naar 15,9 procent. Maar over de financiën van het bedrijf is niets bekend.
In Nederland zijn bedrijven van enige omvang verplicht om hun financiële resultaten en vermogenspositie elk jaar in de vorm van een jaarrekening te deponeren bij de Kamer van Koophandel (KvK). Maar in het KvK-register zijn geen jaarrekeningen van Talpa Network te vinden. Ook op websites als Mediamonitor ontbreken omzet- en winstgegevens.
Grote jongen
Toch is Talpa Network geen kleine jongen. Het bedrijf herbergt vier nationale televisiezenders; SBS6, Net5, Veronica en SBS9. Na NPO en RTL is het de derde partij op de televisiemarkt. Daarnaast bezit Talpa vier radiostations en enkele e-commercebedrijven.
Uit cijfers van een reorganisatie uit 2020 valt af te leiden dat er na die sanering nog 1200 mensen bij het bedrijf werkten. En uit de presentatie van het fusieplan met RTL volgt dat Talpa in 2020 een omzet van 433 miljoen euro boekte.
Daarbij moet worden aangetekend dat persbureau ANP daar destijds nog onder viel, maar in 2021 werd verkocht. De laatst bekende jaaromzet van het ANP was een kleine 25 miljoen euro, en er werken zo'n 250 mensen. Die moet je dus van bovenstaande cijfers aftrekken.
Topco ook blanco
Een bedrijf met een omzet van zo'n 400 miljoen euro en duizend medewerkers is verplicht jaarrekeningen te deponeren bij de Kamer van Koophandel, maar die van Talpa Network zijn daar dus onvindbaar.
Navraag bij de KvK leert dat de verantwoordelijkheid voor het deponeren van de jaarrekening ligt bij de (huidige) moedermaatschappij Talpa Topco Holding 2. Ook die vennootschap heeft echter nog geen jaarrekening over 2021 ingeleverd.
Volgens de KvK kan dat worden verklaard doordat dit een nieuwe vennootschap is, die is opgericht in juli 2021, en waarvan het eerste boekjaar eindigt op eind december 2022. "Zij hebben vervolgens een jaar om de jaarrekening te deponeren."
Handhaving
Voor het ontbreken van de jaarrekeningen van Talpa over voorgaande jaren is dat echter geen verklaring. In het verleden lag de deponeringsplicht volgens de KvK bij een andere moedermaatschappij, met de (bijna gelijkluidende) naam Talpa Topco Holding II.
Van die vennootschap ontbreken echter eveneens de jaarrekeningen. "Voor de eerdere holding is ook geen jaarrekening gedeponeerd", schrijft de KvK op vragen van RTL Z. "Dat had wel gemoeten."
Over de consequenties daarvan zegt de KvK zich niet te kunnen uitlaten, omdat ze geen handhavingsbevoegdheid heeft. "Het kan zijn dat er afspraken zijn gemaakt met de Belastingdienst, die niet-deponeren verklaren." De instelling verwijst daarvoor naar het Bureau Economische Handhaving (BEH), een onderdeel van de Belastingdienst.
Voorrang
Een woordvoerder van BEH laat weten dat de organisatie 'over individuele gevallen geen uitspraken' kan doen. Wel geeft hij aan dat het BEH de meldingen van de KvK over bedrijven die geen jaarrekeningen inleveren, onder de loep neemt. Daarbij hanteert het een lijstje van zes type gevallen die 'voorrang krijgen'.
Talpa Network blijkt op tenminste drie criteria positief te scoren; als groot bedrijf, als recidivist en als principiële weigeraar.
De woordvoerder erkent in algemene zin dat een bedrijf dat scoort op drie van de zes voorrangscriteria, waarschijnlijk wel in het vizier van de handhavers van het BEH zal zijn gekomen. "Hoewel we dus over specifieke gevallen niets kunnen zeggen."
Boete 22.500 euro
Elk jaar stelt het BEH volgens de woordvoerder 1000 tot 1500 processen-verbaal op, naar aanleiding van het niet-deponeren van jaarrekeningen. Die stuurt het vervolgens door aan het Functioneel Parket van het Openbaar Ministerie.
Daar wordt beslist welke gevallen strafrechtelijk worden vervolgd, of een strafbeschikking zonder tussenkomst van de rechter krijgen.
Hoeveel van de 1000 tot 1500 proces-verbalen leiden tot een strafbeschikking, vervolging of / en veroordeling, konden het BEH en het OM afgelopen dagen nog niet zeggen. De hoogste boete die kan worden opgelegd, is 22.500 euro.
Straf onbekend
Omdat het BEH en het OM niets kunnen zeggen over individuele gevallen, blijft het dus gissen of Talpa Network ooit op de vingers is getikt voor het (structureel) niet melden van de jaarcijfers. Om nog maar niet te spreken over de hoogte van de mogelijke straf.
Boetes of niet, wel is duidelijk dat het televisiebedrijf van De Mol zich er niet veel van aantrekt. Topman Pim Schmitz van Talpa Network bevestigt tegenover RTL Z dat het bedrijf geen cijfers bekend maakt. "Wij publiceren nooit financiële resultaten. Dat hebben we nooit gedaan, en gaan we ook niet doen. Ook in de toekomst niet."
Bereken zelf maar
Op de vraag waarom Talpa zich niet houdt aan de wettelijke deponeringsplicht wil hij geen antwoord geven. "Daar doen wij verder ook geen mededelingen over. Iedereen kan die berekeningen zelf wel maken. Je kan precies zien in welke bedrijven wij zitten, en welke marktaandelen die hebben."
Of Talpa voor het niet indienen van de jaarrekening in het verleden boetes of dwangsommen heeft gekregen, wil hij niet zeggen. "Ook daar gaan we helemaal niet op in."
Hoe De Mol aan zijn Talpa-zenders kwam
Superondernemer John de Mol werd miljardair dankzij de beursgang en latere verkoop van televisieproducent Endemol. Na zijn vertrek bij dat bedrijf bouwde hij opnieuw een producent op, Talpa Media. Die verkocht hij in 2015 aan het Britse ITV.
Daarnaast was De Mol ook betrokken bij televisiezenders. In 2005 begon hij zijn eigen zender Tien, later omgedoopt tot Talpa. Omdat de zender kwakkelde, verkocht hij die in 2007 aan RTL Nederland in ruil voor een kwart van de aandelen van de koper.
Dat belang moest hij weer afstoten, nadat hij in 2011 met de Finse uitgever Sanoma de televisiezenders van SBS Broadcasting kocht, destijds met 538 werknemers goed voor een omzet van 316 miljoen euro.
De samenwerking met Samoma liep stroef, en in 2017 kocht De Mol zijn mede-aandeelhouder uit. Voor 237 miljoen euro werd hij volledig eigenaar van de SBS-zenders. Die werden door het mislukken van zijn overnamepoging van de Telegraaf Media Groep (TMG) het belangrijkste bedrijfsonderdeel van Talpa Network.
In 2021 sloot De Mol een deal om dat bedrijf samen te voegen met RTL Nederland, in ruil voor 30 procent van de aandelen in de combinatie. Maar maandag bleek dat kartelwaakhond die samensmelting heeft verboden.
Waar De Mols in 2015 verkochte televisieproducent Talpa Media wel financiële cijfers openbaar maakte, doen de televisiezenders en moederbedrijven Talpa Netwerk en Talpa Topco dat niet. Daardoor is het nu niet duidelijk hoe goed of slecht de onderneming ervoor staat.
