Facebook steekt miljarden euro's in de metaverse: een gedeelde virtuele wereld waarbij virtual reality en de echte wereld samenkomen. Nieuw is het idee niet: er zijn een aantal Nederlandse bedrijven die hun geld al verdienen met de metaverse. RTL Z sprak er twee. "Je kan alle natuurkundige wetten breken."
"De metaverse is een open canvas", zegt Alex van der Baan. Hij is mede-oprichter van het Nederlandse bedrijf Beemup. "Je kan heel bijzondere dingen voor elkaar krijgen. Zo maken we een kantooromgeving waar je iemand in Utrecht, Milaan en Beijing bij elkaar kan zetten. Je kan alle natuurkundige wetten breken."
Virtuele omgevingen
Beemup wil geld verdienen in opdracht van bedrijven en andere aanbieders van virtuele omgevingen ('metaspaces') in de metaverse. En door het bouwen van verhaallijnen en het ontwerpen van de avatars (representaties van gebruikers) die er rondlopen of -vliegen.
Hun klanten zijn organisatoren van live events, talkshows en bedrijven die vergaderingen organiseren of producten lanceren. Beemup is zo een soort reclamebureau en softwarebedrijf in één.
Smartphone, pc of VR-bril
De virtuele werelden die de startup bouwt, zijn te bezoeken met een smartphone, pc of een VR-headset. Ze noemen het 'een 3D-versie van het internet', een waar je instapt en onderdeel van bent. Van der Baan: "Je hebt veel meer mogelijkheden, alles valt of staat met een goed creatief concept. Wij zien het als de nieuwe evolutie van het internet."
Bezoekers kunnen geld uitgeven door zogeheten NFT's (non-fungible tokens) aan te schaffen. Dat zijn digitale producten die van alles kunnen zijn: een concertkaartje, maar bijvoorbeeld ook iets wat je draagt in de metaverse. Maar bezoekers kunnen ook iets beleven, zoals alvast door je aanstaande huis lopen in de nieuwbouwwijk waar je straks gaat wonen - waarvoor het bedrijf een samenwerking aan wil gaan met een groot Nederlands bouwbedrijf.
Kijk ook: Videovergaderen gaat straks met VR-bril op
Wat is de metaverse?
Virtuele werelden zijn niet nieuw. Zo had je jaren geleden al Second Life. Maar stel, dat je al dit soort werelden aan elkaar koppelt. Zodat er één grote virtuele wereld ontstaat. Dan spreek je van de metaverse. Een gedeelde virtuele wereld dus waarbij virtual reality en de echte wereld samenkomen.
Facebook-oprichter Mark Zuckerberg ziet de metaverse als opvolger of nieuwe versie van het internet, dat dan voor een groot deel bestaat uit 3D-omgevingen, waar mensen samen dingen kunnen doen. Als we Zuckerberg mogen geloven, gaan we er binnen vijf tot tien jaar veel tijd doorbrengen.
En dat zegt niet alleen Zuckerberg, maar ook andere bazen bij techbedrijven. Van Meta (tot voor kort Facebook) en Microsoft tot Amazon en chipbedrijf Nvidia: grote techbedrijven zien stuk voor stuk een toekomst in de metaverse.
Maar of het nou om een virtuele vergaderkamer gaat, een geschiedenisles in het Colosseum of een concert: iemand moet die werelden bouwen. En dat geldt ook voor de spullen die in de metaverse verkocht gaan worden. In plaats van een auto-advertentie plaatsen in die wereld, zou je iemand ook in die auto zelf kunnen laten rijden, schetste Epic-baas Tim Sweeney al eens.
Open source
Een andere Nederlandse onderneming die zich op de metaverse heeft gestort is Odyssey. Zij kijken op een geheel andere manier naar deze nieuwe wereld: met open source beschikbare software die gebruikers zelf naar wens kunnen aanpassen. "Momentum is een soort Wordpress voor je eigen 3D-wereld in de metaverse. Iedereen kan meebouwen met templates en plugins", zegt oprichter Rutger van Zuidam. "De community moet ervan profiteren."
Het idee ontstond in 2020 omdat de Odyssey 'hackathon', waar deelnemers vanuit de hele wereld software-oplossingen bouwen voor ingewikkelde vraagstukken met het bedrijfsleven, overheidsorganisaties en ngo's, niet door kon gaan vanwege het coronavirus. Van Zuidam: "Na twee keer uitstellen dacht ik: dan moeten van deze situatie een kans maken waarin we iets proberen te maken wat niet de offline ervaring gaat vervangen, maar een waarbij een compleet nieuw soort ervaring ontstaat."
"Wij willen juist geen data verzamelen van mensen en organisaties."
4 miljoen euro
Momentum moet volgens hem een platform worden waarbij mensen vanaf allerlei plekken op de wereld samenwerken in de breedste zin, bijvoorbeeld aan innovatie, kunst, onderwijs, beleid of design.
"Je kunt elkaars activiteiten en resultaten zien, waarmee je kunt zien wat je kunt bijdragen." De Nederlandse startup telt vijftien werknemers en haalde recentelijk 4 miljoen euro op bij investeerders.
Odyssey heeft geen traditioneel winstmotief met Momentum, zoals het pas net beschikbare softwareprogramma is genoemd. "Wij willen ervoor zorgen dat mensen zo veel mogelijk zelf dingen kunnen beheren. In een open netwerk waar geen partij de baas over is. Ons model is: niet adverteren. Wij willen juist geen data verzamelen van mensen en organisaties."
Nog even wennen
Waar het enthousiasme alvast groot is bij ondernemers, moet het grote publiek nog even wennen aan de metaverse. "Het is nog heel abstract, omdat nog niemand echt weet wat er komt, of een visie heeft welke kant het opgaat", zegt Elmar Eisemann, hoogleraar computergraphics en visualisatie aan de TU Delft. "Ook zijn er nog technische problemen."
Dat laatste heeft vooral te maken met de staat waarin virtual reality verkeert: niet iedereen heeft een VR-bril of headset in huis liggen. Goede brillen zijn prijzig en van goedkopere varianten is de kwaliteit vaak matig. Eisemann: "Dan kan je als gebruiker misselijk worden. Het zijn de zaken die je moet oplossen voordat het op grote schaal kan werken."
"Nog niemand weet echt wat er komt."
Daarvoor is volgens de hoogleraar voor de metaverse ook een standaard nodig. "Het internet is een goed voorbeeld. Je kan op het internet verschillende zoekmachines gebruiken. Dat is nu Google, maar eerder niet. Bij de metaverse ga je dat ook krijgen." Volgens Eisemann gaan mensen verschillende dingen bedenken om de 3D-omgevingen van de metaverse te verbinden. "Hoe dat precies gebeurt, is nog een vraagstuk. Maar als het werkt, is het iets dat fantastisch is."
