De luchthavens van Eindhoven, Rotterdam-Den Haag en Groningen-Eelde gaan samen tests uitvoeren met elektrisch vliegen voor de zakelijke markt. Naar verwachting moet het binnen vijf jaar mogelijk zijn om een binnenlandse passagiersvlucht te maken.
Dat hebben de drie vliegvelden, verenigd in het samenwerkingsverband Power Up, donderdagmiddag bekendgemaakt. Ze krijgen daarbij hulp van het Nederlands Lucht- en Ruimtevaartcentrum (NLR) en Schiphol.
Volgens de initiatiefnemers is elektrisch vliegen de komende vijf jaar technisch en economisch haalbaar voor vluchten tot 500 kilometer. In dat geval behoort een zakentrip naar Parijs of Berlijn tot de mogelijkheden. Op termijn moet dat verdubbelen naar 1000 kilometer. Daarmee komen ook Monaco en Zurich in beeld.
Tot negen personen
Het streven is om binnen Nederland te experimenteren met vier- tot negenpersoonsvliegtuigjes. De resultaten worden gebruikt voor onderzoek naar de uitvoering van elektrische lijndienstvluchten binnen Europa. Het uiteindelijke doel is de opbouw van een fijnmazig Europees netwerk en te vliegen met grotere toestellen.
De drie vliegvelden focussen zich op verschillende aspecten van elektrisch vliegen. Zo zet Eindhoven, met zijn TU en hightechbedrijven, in op de ontwikkeling van nieuwe batterijtechnologieën. Groningen, waar sinds vorig jaar wordt gewerkt aan het grootste waterstofproject van Europa, kijkt vooral naar de potentie van waterstof voor emissievrij vliegen.
Dick Benschop, ceo van Schiphol, noemt de samenwerking goed voor Nederland. "We willen koploper zijn op het gebied van innovatie en duurzaamheid", zegt hij. "Dit is een bescheiden begin, maar hartstikke interessant. Als we het goed doen kunnen we een belangrijke bijdrage leveren."
Zakelijke reiziger
Vooralsnog richten de drie luchthavens zich op de zakelijke reiziger of op kleine groepen. Dit omdat reizen met de trein of met de (elektrische) auto voorlopig nog wel even goedkoper blijft. Zakenlui zijn volgens de initiatiefnemers bereid meer te betalen voor een snelle dienst dan de gemiddelde consument.
De komende maanden gaan de luchthavens gesprekken voeren met luchtvaartmaatschappijen die de tests moeten gaan uitvoeren. Dat kunnen zowel bestaande als nog op te richten operators zijn. Het is vervolgens aan de maatschappijen zelf om de vliegfrequentie te bepalen en een toestel te kiezen.
Veel keuze is er niet. De komende jaren worden er slechts een handjevol geschikte toestellen ontwikkeld voor het vervoer van kleine groepen. Het Israëlische Eviation Alice, gepresenteerd tijdens de Paris Air Show van 2019, scoort hoge ogen. De eerste vlucht moet nog dit jaar plaatsvinden, in 2023 moeten de toestellen op de markt komen.
Lijntoestel EasyJet
EasyJet werkt ondertussen aan de ontwikkeling van een elektrisch toestel met bijna 200 stoelen, vergelijkbaar met de bestaande vliegtuigen op kerosine. De Britse budgetmaatschappij verwacht over twee jaar zijn eerste testvlucht uit te kunnen voeren. In 2030 moet de Wright Electric dan écht gaan vliegen.
Niet iedereen is overtuigd. Zelfs Elon Musk, die de elektrische auto aan de man bracht terwijl de gevestigde orde nog dacht in benzine en diesel, is sceptisch. "Ik heb er veel over nagedacht", zei de Tesla-baas recent in de podcast van Joe Rogan. "Het kan, maar het is een andere tak van sport. Er bestaan geen autobedrijven die ook vliegtuigen maken."
Volgens de afgestudeerd natuurkundige hebben vliegtuigen een hoge luchtdichtheid nodig, met name om op hoogte te komen. "Als je eenmaal op cruisespeed bent, gaat het goed", doceert Musk. "Maar het kost een enorme berg energie om daar te komen."
