Facebook heeft met het jarenlang schenden van de privacyrechten van gebruikers dik geld verdiend en daarom moet het bedrijf consumenten een schadevergoeding betalen. Dat vinden de Consumentenbond en Data Privacy Stichting (DPS), die de Amerikaanse techreus voor de rechter slepen.
Facebook ligt al jaren onder vuur omdat het gegevens van haar gebruikers deelt met andere bedrijven zonder dat gebruikers dit weten en er toestemming voor hebben gegeven.
Het meeste bekend is het Cambridge Analytica-schandaal, waarbij het gelijknamige Britse bedrijf toegang kreeg tot de data van miljoenen Facebook gebruikers. Vanwege het overtreden van privacywetgeving kreeg het bedrijf onder meer een boete van 4,5 miljard euro in de Verenigde Staten.
Veel geld verdiend
De kennis die Facebook heeft van consumenten zijn van grote waarde voor adverteerders, en daarmee een goudmijn voor het techbedrijf dat in de afgelopen jaren tientallen miljarden euro's winst maakte. Meer dan 98 procent van de inkomsten komt uit advertenties.
En dat allemaal dankzij de gegevens van onder meer Nederlandse consumenten, stellen de twee partijen. Die zijn ook nog eens misleid, want waar Facebook zegt dat het gebruik gratis zou zijn, betaalden gebruikers in feite met hun gegevens.
Nog steeds niet in orde
Dat gebeurt tot de dag van vandaag, legt Gerard Spierenburg van de Consumentenbond uit, verwijzend naar nieuws van vorige week. Toen werd bekend dat ondanks de strengere regels van het bedrijf nog steeds klantgegevens zonder toestemming bij derden terecht komen.
Ongeveer 5000 app-ontwikkelaars kregen gebruikersdata zoals taal of geslacht door van mensen die al langer dan 90 dagen niets op Facebook deden. Dat is tegen de regels van Facebook zelf, die belooft het euvel te hebben hersteld.
Schadevergoeding
De rechtszaak wordt gefinancierd door het Amerikaanse advocatenkantoor Lieff Cabraser Heimann & Bernstein, die werkt op een 'no win, no fee'-basis. Ze krijgen een vergoeding voor de onkosten en bij winst maximaal 18 procent van de eventuele schadevergoeding, legt Spierenburg uit.
Hoe hoog die schadevergoeding is die van Facebook geëist wordt, is onderdeel van de onderhandelingen. "Dat gaan we eerst met Facebook bespreken. Het is nog te vroeg om dat te zeggen", vertelt Spierenburg. "Als Facebook dan komt met iets waar we vrede mee hebben, dan zijn we klaar."
"Als Facebook met niks komt, dan gaan we naar de rechter en die moet dan maar z'n oordeel geven."
Voor nu is het belangrijk om het gesprek met Facebook aan te gaan over een schadevergoeding, legt hij uit. "Als Facebook met niks komt, dan gaan we naar de rechter en die moet dan maar z'n oordeel geven." Dat de dagvaarding al wel is verstuurd, is als een 'stok achter de deur', legt hij uit. "Om de gesprekken op gang te brengen."
Het gaat overigens niet alleen om geld, zegt hij. Er zit ook een idealistische motief achter de stap: Facebook dwingen te stoppen met het ongevraagd delen van privégegevens.
Alle Nederlandse gebruikers
De aanklacht heeft betrekking op de periode 1 januari 2010 tot 1 januari 2020. Iedereen die in die periode in Nederland woonde en een Facebookaccount had, heeft volgens de Consumentenbond recht op een schadevergoeding. In theorie gaat het dus om miljoenen mensen die zich bij de zaak zouden kunnen aansluiten, begin vorig jaar had het netwerk nog zo'n 10 miljoen Nederlandse gebruikers.
Wie er aanspraak op wil maken, moet zich wel eerst bij de zaak aansluiten en dat kan door je te melden bij de Consumentenbond.
Update 11.31 uur:
In een reactie laat Facebook weten dat 'zijn verplichtingen aan zijn gebruikers heel serieus' neemt. We hebben ons volop ingezet om ervoor te zorgen dat we voldoen aan de eisen van de AVG, waaronder het duidelijk maken van ons beleid en het eenvoudig terugvinden van onze privacy-instellingen", mailt de woordvoerder. Daarnaast heeft het bedrijf advies gevraagd van privacy-deskundigen en toezichthouders in heel Europa, laat het bedrijf weten.
