De containerlijnvaart loopt flinke averij op door het coronavirus. Ongeveer 105 afvaarten vanuit Azië richting Europa en Noord-Amerika zijn geannuleerd. De komende zes weken zal ook de Nederlandse industrie en retail daar hinder door ondervinden.
Er is sprake van een vertraagde golfbeweging vanuit Azië naar Europa. Doordat de 105 afvaarten tussen 20 januari en 10 februari niet doorgingen, is de capaciteit in de deep sea containerlijnvaart teruggelopen met 20 tot 40 procent, berekende onderzoeksbureau Drewry.
Naast het grote aantal geannuleerde afvaarten, zijn er ook berichten over schepen die met weinig lading naar Europa zijn vertrokken. Kort door de bocht: het is niet duidelijk welke lading of bestelling Nederlandse ondernemers kunnen verwachten als de boot aankomt in de Rotterdamse haven, zegt beleidsadviseur Rogier Spoel van Evofenedex.
Schokgolf van China naar Europa
Dat komt doordat er aan twee kanten verstoring is opgetreden. "Chinese fabrieken hebben niet kunnen leveren, maar in de havens is ook een en ander misgegaan", zegt Spoel. Zo wordt er gesproken over containers die op terminals zijn blijven staan. Schepen zijn ook met minder lading gaan varen omdat er in Europa al nieuwe ladingen klaarstaan om te vervoeren.
De verwarring en lage belading zal leiden tot grote problemen in transport en industrie, verwacht sectoreconoom logistiek Albert-Jan Swart van ABN Amro. "Er komt een schokgolf van China naar Europa. Vervoerder Maersk is keihard getroffen", zegt Swart.
Helft minder lading
De tarieven in de zeevaart zijn volgens de sectoreconoom behoorlijk gedaald, met zo'n 30 procent. "Dan is de marge helemaal weg. Er zijn schattingen dat er 30 tot 50 procent minder lading is dan normaal, waarbij ik denk dat het dichter bij de 50 procent zit", zegt Swart.
De Chinese industrie heeft tien dagen lang vrijwel geheel plat gelegen, nadat de vakantie rondom Chinees Nieuwjaar verlengd werd. Nu draaien de fabrieken wel, maar op halve kracht. "Het wordt alleen maar erger", zegt Swart. "Want de achterstand op wat je had moeten produceren wordt voorlopig alleen maar groter."
Komende weken impact
Komende week komen de eerste schepen aan die leger zijn vertrokken. "De schokgolf die door de productieketens loopt bereikt dan Rotterdam", zegt Swart. Er zullen, verwacht ABN Amro, serieuze tekorten ontstaan in de industriële productie. Veel onderdelen kunnen niet of later geleverd worden.
Een schip doet er doorgaans vier tot zes weken over om van China naar Europa te varen. De verwachting is dat in maart de fabrieken in China wel weer op volle kracht kunnen gaan draaien, maar dat betekent dat we tot april of mei nog wel tekorten zullen houden.
Hoe groot de klap echt zal zijn voor het Nederlandse bedrijfsleven is nog niet te voorspellen, omdat er weinig bekend is over welke producten wel geleverd worden. "De komende weken zien we hoe groot de impact zal zijn", zegt Spoel. "Rederijen weten wel wat er aan boord zit, maar veel bedrijven weten niet goed of hun bestellingen zullen aankomen." De ondernemersvereniging wil dat rederijen daar duidelijker over communiceren.
Drie scenario's
Maritiem onderzoeksbureau Dewry heeft verschillende scenario's uitgewerkt voor de ontwikkeling van het virus en het effect dat het zal hebben op de lijnvaart. Een van de scenario's is zeer positief, de ander zeer negatief. Het onderzoeksbureau gaat ervan uit dat de waarheid in het midden ligt.
Scenario B gaat uit van verdere verspreiding van het virus buiten China, waardoor het consumentenvertrouwen omlaag gaat. Transport en distributie zouden serieus verstoord kunnen worden door quarantainemaatregelen. Met zo'n scenario zou de groei in de containerlijnvaart afnemen. Er gaat capaciteit uit de markt en er wordt minder gevaren.
