Het Openbaar Ministerie doet strafrechtelijk onderzoek naar ABN Amro. De bank wordt ervan verdacht dat zij 'gedurende een langere periode ongebruikelijke transacties niet, of niet op tijd heeft gemeld', laat het OM weten. Beleggers schrikken van het nieuws. Bij de opening van de beurs kelderde het aandeel met bijna 10 procent.
Door de koersval verliest de bank ruim 1,5 miljard euro aan beurswaarde. De staat heeft een meerderheidsbelang van 56,3 procent in ABN Amro, waardoor de belastingbetaler virtueel vandaag voor bijna 860 miljoen euro het schip in gaat.
Naast de tekortkomingen bij het melden van foute transacties heeft de bank ook onvoldoende onderzoek gedaan naar de klanten en niet op tijd klanten de deur gewezen als bleek dat zij zich bezighielden met zaken die niet door de beugel kunnen, zoals het witwassen van geld.
Een woordvoerder van ABN zegt dat de bank nog niets weet over de inhoud van het onderzoek. Het OM heeft de bank gisteravond van het onderzoek op de hoogte gesteld, zonder details te delen. ABN heeft aangegeven volledig mee te werken met het onderzoek, aldus de woordvoerder.
Waarschuwing was er al
Helemaal als een verrassing komt het onderzoek niet. Bij de presentatie van de kwartaalcijfers maakte de bank al bekend dat het alle klantdossiers opnieuw moet doorlichten van toezichthouder DNB, om er zeker van te zijn dat klanten zich niet bezighouden met illegale zaken als het witwassen van geld.
Banken hebben de plicht om in de gaten te houden of hun klanten het financieel systeem niet misbruiken om geld wit te wassen of terrorisme te financieren. Ze moeten bijvoorbeeld melding maken van ongebruikelijke transacties die daarop kunnen duiden en ze hebben de plicht om hun klant goed te kennen. Ze moeten weten waar hij zich mee bezighoudt, om goed te kunnen beoordelen of de transacties van en naar zijn rekening in de haak zijn.
Het onderzoek van het OM, dat wordt uitgevoerd door de FIOD, is gestart naar aanleiding van de melding van DNB.
Minister Hoekstra: "Het is zorgelijk"
"Het is uiteraard zorgelijk dat ABN AMRO onderwerp is van onderzoek door het OM. Het is goed dat de bank alle medewerking aan het onderzoek verleent", zegt minister van Financiën Wopke Hoekstra in een eerste reactie.
Saillant is dat nog altijd een meerderheid van de aandelen van ABN Amro in handen is van de staat. De minister laat weten zich als aandeelhouder door ABN en het NLFI, de stichting die namens de staat de aandelen beheert, te laten informeren over de zaak. Veel meer wil Hoekstra niet kwijt: "Het is nu aan het OM. Ik wil daar niet op vooruitlopen."
Lijkt op ING
De zaak lijkt veel gelijkenissen te vertonen met het onderzoek dat een jaar geleden werd afgerond naar ING. Die bank schikte uiteindelijk voor 775 miljoen euro met het Openbaar Ministerie.
ING gaf toe ernstig tekort geschoten te zijn bij het voorkomen van witwassen door klanten. Er waren te weinig mensen bezig met het in de gaten houden van verdachte geldstromen en de systemen waren zo ingericht dat er veel te weinig signalen werden gegenereerd dat er iets niet in de haak was bij klanten.
Alle grootbanken op de korrel
Inmiddels is duidelijk dat alle Nederlandse grootbanken onder een vergrootglas liggen. ING, ABN Amro en Rabobank zijn inmiddels allemaal in meer of mindere mate op de vingers getikt over hun antiwitwasbeleid. Alle drie de banken hebben de afgelopen jaren vele honderden extra mensen aan moeten nemen om de compliance- en klantscreen-afdelingen op de gewenste sterkte te krijgen.
ING was de eerste bank die ook daadwerkelijk fors beboet werd. Vorig jaar gaf het OM al aan niet uit te sluiten dat er meer strafrechtelijke onderzoeken zouden volgen.