Proefdieren zijn in de toekomst misschien wel niet meer nodig. Wetenschappers hebben weefsels ontwikkeld, waardoor ze geen levende dieren meer nodig hebben voor neurologische proeven.
Een groep van zo’n 1000 man verzamelt zich in de zomer van 2015 in het centrum van Maastricht. Ze protesteren tegen het voornemen om proeven te doen op labradors. Zo’n 120.000 mensen tekenen een petitie tegen het plan.
Maar er is ook een andere kant: mensen die nu nog leven dankzij dierproeven. Die overigens vaker worden toegepast op andere dieren, zoals konijnen, muizen en ratten. Net zo zielig, zeggen critici.
Minibrein
Het is een emotioneel verhit debat, waar in de komende jaren misschien wel, voor een deel, een einde aan komt. Wetenschappers van de Johns Hopkins Bloomberg School of Public Health hebben een minibrein ontwikkeld waardoor ze geen knaagdieren meer nodig hebben om proeven mee te doen.
Het minibrein bestaat uit menselijk weefsel dat vervolgens uitgroeit tot hersencellen. Dit weefsel biedt een groot voordeel ten opzichte van proefdieren, omdat de dieren vaak helemaal niet hetzelfde op medicijnen reageren als mensen. 95 procent van de medicijnen die er veelbelovend uitzien bij tests op dieren, falen bij mensen. Naast 'zielig' zijn de dierproeven dus ook niet heel erg betrouwbaar, stellen de onderzoekers.
Grote verandering
Hoofdonderzoeker Thomas Hartung denkt dat zijn uitvinding een grote verandering kan veroorzaken in de medicijnwereld. "Hoewel knaagdieren erg nuttig zijn geweest, zijn wij geen ratten," zegt Hartung. "En al zijn we ook geen balletje cellen, je zou er wel veel betere informatie uit kunnen verkrijgen dan van knaagdieren."
Hartung is nu bezig met het patenteren van het mini-brein. Daarnaast wil hij met de start-up Organome het weefsel begin 2016 gaan produceren. “Alleen wanneer we dit soort breinmodellen beschikbaar zijn voor alle laboratoria zullen we proefdieren op grote schaal kunnen vervangen.”
