Clash tijdens RTL Z-debat over zorgkosten en belasting voor de rijken

Als het gaat om de toekomst van de zorg, staan de partijen lijnrecht tegenover elkaar. GL-PvdA wil bijvoorbeeld miljarden extra investeren. De VVD wil juist bezuinigen op de zorg.

VVD: rekening niet verplaatsen naar rijken

Tom van de Lee (GL-PvdA) pleit voor het afschaffen van het eigen risico in de zorg. "Anders komen mensen die chronisch ziek zijn in de problemen", zegt hij. Maar dat geld, het afschaffen van het eigen risico kost zo'n 6 miljard euro, moet wel opgehoest worden. Die rekening komt volgens de partij te liggen bij gezonde en rijkere mensen.

Dat is tegen het zere been van de VVD. Eelco Heijnen, de financieel specialist van de liberalen, wil juist niet dat de rekening ergens ander wordt neergelegd. "Nederland is al een van de meest genivelleerde landen. Iedereen heeft toegang tot de zorg en dat is een groot goed." Wat hem betreft moet er vooral gekeken worden naar hoe de stijging van de kosten voorkomen wordt.

Zijn partij wil 200 miljoen euro minder aan zorg uitgeven dan nu is gepland, onder andere door het basispakket niet vanzelf uit te breiden op basis van de laatste stand van de medische wetenschap. "Je moet die moeilijke discussie aangaan."

Vijlbrief vergeet maatregel

Opmerkelijk was dat D66'er Hans Vijlbrief een maatregel, die zijn eigen partij bij het CPB heeft ingeleverd en waardoor mensen met een hoog inkomen een hogere eigen bijdrage moeten gaan leveren aan de wijkverpleging, niet herkende. "Ik herken deze maatregel niet uit het programma."

Niet veel later was hij het er toch mee eens: "Je kunt zeggen als je het kunt betalen en je hebt voldoende vermogen, betaal je eraan mee. Dat is niet zo heel raar."

De financieel specialist van NSC, Eddy van Hijum, benadrukte dat zijn partij de zorgkosten in de hand wil houden. Maar het programma van de partij van Omtzigt is niet doorgerekend en daarom blijft onduidelijk wat de plannen kosten en opleveren.

Grote veranderingen in het stelsel stelde hij niet voor. Wel vindt Van Hijum dat er meer aandacht moet zijn voor preventie en dat het eigen risico per behandeling moet worden gemaximeerd, zodat je, als je flink ziek bent, niet in één keer je hele eigen risico moet aftikken. Die maatregel is trouwens ook al door het huidige kabinet voorgesteld.

'Publiceer dat lijstje'

Het gebrek aan transparantie over wat de plannen van NSC gaan kosten, zorgde tijdens het debat over de overheidsfinanciën voor een felle discussie tussen Vijlbrief en Van Hijum. "Wat ik niet begrijp: gaat u nog vertellen wat u echt gaat uitgeven en belasten?", beet de D66'er Van Hijum toe.

"Wij doen geen dure beloftes die we niet waar kunnen maken. We beloven geen belastingverlichting voor iedereen", zei de NSC'er. "De kiezer heeft recht om te weten wat het kost", vervolgde Vijlbrief. "Publiceer nou gewoon dat lijstje."

Maar dat overzicht komt er niet. Van Hijum wees er op dat zijn partij nog niet eens was opgericht toen het de plannen bij het CPB had moeten inleveren, maar of NSC de volgende keer de plannen dan wel zou laten doorrekenen, wilde hij niet zeggen. "Dat sluit ik niet uit."

VVD en GroenLinks-PvdA weer tegenpolen

GroenLinks-PvdA en VVD waren het ook tijdens dit debat hartgrondig oneens over de vraag hoe alle plannen betaald moeten worden. De linkse partij wil niet alleen de zorgkosten laten stijgen, maar ook de belasting voor lage en middeninkomens verlagen. Dat kost allemaal vele tientallen miljarden extra.

Dat geld wil de partij ophalen bij mensen met veel vermogen en bedrijven. Vermogenden moeten, als het aan GroenLinks-PvdA ligt, veel meer belasting daarover gaan betalen. Ook van de winst van bedrijven moet een veel groter deel naar de schatkist vloeien. Ook D66 wil dat bedrijven en rijken meer gaan bijdragen.

Ongemoeid

De VVD wil daar niet aan. Die partij laat de belasting op vermogen en inkomen zo goed als ongemoeid. Het probleem 'komt niet omdat we te weinig belasting heffen, maar omdat we te veel uitgeven', aldus Heijnen.

Het RTL Z Verkiezingsdebat is hieronder te zien.