Geld lenen voor een nieuwe auto, uitbouw of huwelijk? Steeds meer consumenten laten de bank links liggen en kiezen voor crowdfunding om hun projecten te financieren. Vorig jaar werd er voor ruim 70 miljoen euro aan geld uitgeleend, een dikke verdubbeling ten opzichte van een jaar eerder.
Vorig jaar werd er in totaal voor ruim 1 miljard euro aan crowdfunding opgehaald door particulieren en bedrijven, een groei van 48 procent ten opzichte van vorig jaar en 'een record', zegt ondernemer Gijsbert Koren van Crowdfundingcijfers.nl. Er werden meer dan 18.000 projecten gefinancierd.
Traditioneel zijn het de jonge bedrijven die het meeste geld ophalen bij het grote publiek. Dat gebeurt meestal in de vorm van een lening waarover rente wordt betaald. Ook goede doelen en creatievelingen weten crowdfunding te vinden.
Grotere hap
Net als consumenten, zij nemen de laatste jaren een steeds grotere hap uit het totaalbedrag dat wordt opgehaald. Vorig jaar was dat 72 miljoen euro, in 2021 ruim 30 miljoen en een jaar ervoor nog ruim 13 miljoen. Een kleine 40 procent van alle crowdfundprojecten kreeg vorig jaar het label consumentenlening, zo blijkt uit gegevens van Crowdfundingcijfers.nl.
Zonnepanelen, een nieuwe auto of camper, soms zelfs een huwelijk, er wordt voor van alles gecrowdfund door consumenten, zegt Robert Leclercq, mede-oprichter van Lender & Spender. Zijn bedrijf is de enige crowdfunder in Nederland die particulieren die geld over hebben, verbindt aan mensen die het juist nodig hebben. "In het buitenland zijn er veel meer van dit soort zogenoemde peer-to-peer-platforms", zegt hij.
Strenge leenregels voor consumenten en een renteplafond voor kredietverstrekkers maken het in Nederland ingewikkelder om zowel leners als investeerders te trekken. En daarmee om geld te verdienen voor platforms zoals Lender & Spender, die een jaarlijkse commissie pakt op de uitgeleende bedragen. "Daarom heeft het hier nog geen vlucht genomen", zegt Leclercq.
Groeien
Toch loopt de animo op en boert het bedrijf naar eigen zeggen steeds beter. "Na de pandemie zijn we gaan groeien", zegt de eigenaar. Sinds 2017 werden ruim 23.000 leningen afgesloten voor een gemiddeld bedrag van 10.000 euro. Aan de andere kant van het spectrum zitten ruim 5000 investeerders die gemiddeld per investeerder een kleine 50.000 euro uitlenen. Daarvoor ontvingen zij tot nu toe in totaal bijna 7 miljoen euro aan rente.
Sinds een paar jaar zitten bij die investeerders ook enkele grotere beleggers, zegt Leclercq. "We willen voldoende geld in huis hebben, omdat we mensen geen nee willen verkopen", zegt hij. Het bedrijf biedt investeerders een 'verwacht nettorendement' van 4,7 procent, het is dus geen garantie. Het is hoe dan ook een stuk meer dan je bijvoorbeeld krijgt als je je geld op een spaarrekening neerzet.
Digitale ballotage
De rente voor het lenen van geld ligt volgens Leclercq ergens tussen de 7 en de maximaal toegestane 14 procent, onder andere afhankelijk van het risicoprofiel van de lener. "Heb je bijvoorbeeld meer ruimte in je maandbudget, dan kun je lenen tegen een lagere rente", aldus de ondernemer. Juist omdat die rentes volgens de eigenaar scherp zijn, hebben steeds meer consumenten interesse in crowdfunding.
Wie wil lenen, moet volgens Leclercq een vrij strenge digitale ballotage door om te bepalen of er voldoende inkomen is. "Wij zijn aan de achterkant niet anders dan andere kredietverstrekkers, misschien zelfs strenger." Het aanvraagproces zelf noemt hij eenvoudig. Dat gaat meestal via intermediairs, partijen of adviseurs die klanten doorverwijzen en daar een provisie voor krijgen.
Persoonlijke lening
Ook bij banken kun je een lening afsluiten voor een nieuwe auto of verbouwing, meestal in de vorm van een persoonlijke lening. Hierbij krijg je het geleende bedrag in één keer op je rekening gestort. Iedere maand betaal je een vast bedrag aan rente. Afhankelijk van het bedrag, de looptijd, het risicoprofiel en doel waarvoor de lening wordt gebruikt, variëren die rentes. Geld lenen voor een nieuwe auto of verbouwing is doorgaans iets goedkoper. Onderstaande tarieven zijn indicatief.
Een lening van 5.000 euro in de categorie 'overig' met een looptijd van 5 jaar:
- ABN Amro: 11-12,9 procent
- ING: 9,1-10,7 procent
- Rabobank: 9,8 procent
'Nachtje slapen'
Een crowdfund-lening kan in een dag geregeld zijn, al moeten aanvragers daar wel verplicht een nachtje over slapen voordat ze akkoord kunnen geven. "Kan vervelend zijn als je op vrijdagmiddag nog even die auto wil aftikken", aldus Leqlercq.
Het is immers niet zonder risico. Voor zowel de lener als de investeerder. Zo moet een klein deel van de leningen worden afgeboekt, omdat deze niet meer worden afgelost. "Als dat gebeurt verlies je hooguit een klein deel van je investering", zegt financieel adviseur Amanda Bulthuis van Geld.nl, die haar klanten soms ook doorstuurt naar de crowdfunder. "Je investering wordt gespreid over verschillende leningen, hierdoor is het risico lager."
Geld lenen kost geld
Volgens de Autoriteit Financiële Markten en de Consumentenbond zien veel consumenten crowdfunden als minder risicovol dan beleggen in fondsen of aandelen, maar dat is vaak onterecht. Het advies: doe goed onderzoek naar de risico' s en beleg nooit meer dan 10 procent van het vrij belegbaar vermogen in crowdfunding.
En voor de lener: geld lenen kost geld. Een lening afsluiten lijkt heel makkelijk, zegt voorlichter Nibud. Maar er zijn altijd risico's aan verbonden. Verantwoord lenen is daarom het devies.
