Een wandeling met je leidinggevende of een vergadering in de kantoortuin: het is gezond om vaker weg te stappen van je bureau en even naar buiten te gaan. Dat voelt voor veel Nederlanders als spijbelen, maar we zouden dat moeten normaliseren. "Door lopend te vergaderen ben je creatiever en efficiënter."
Tijdens de coronapandemie hebben we wat afgewandeld met zijn allen, maar nu we langzaam maar zeker weer vastgeroest op kantoor zitten, zijn bij veel mensen de dagelijkse ommetjes komen te vervallen. En dat is zonde, want we doen ons brein geen plezier met de hele dag achter een bureau zitten.
Maike Dooper en Marjolein van den Berg komen beiden uit het bedrijfsleven waar ze tegen de zitcultuur aan liepen. "Dan stapte ik 's ochtends in de auto, reed de parkeergarage in, stapte in de lift, kroop achter mijn bureau en na acht uur zitten, stapte ik weer in de lift", vertelt Dooper.
Systeemplafond en tl-verlichting
Dat ging haar enorm tegenstaan. "Ik voelde aan alles in mijn lijf dat het niet goed was." Dooper had daarvoor vijf jaar in Zweden gewerkt, waar het heel normaal is om veel buiten te vergaderen. Ook in andere Scandinavische landen, Schotland en Duitsland is dat niks geks.
Volgens Van den Berg zijn Nederlanders 'Europees kampioen binnenzitten', maar ook voor haar werkte het niet. "Dan zit je onder het systeemplafond en de tl-verlichting van de vergaderzaal en moeten er tijdens een brainstormsessie leuke ideeën uitgepompt worden. Terwijl dat allesbehalve een creatieve omgeving is."
Daar spraken ze samen over en zo ontstond Buitenbomen, dat bedrijven helpt om buitenwerkplekken in te richten. Denk aan een plek die handig is ingedeeld voor korte vergaderingen of een daktuin met 'meer dan alleen die picknicktafel en dat insectenhotel'.
Daarnaast zorgen ze ervoor dat de buitenwerkplekken ook daadwerkelijk in gebruik worden genomen door daar helder over te communiceren en het aantrekkelijk te maken met concepten als 'fresh air friday' en de brainstormboom; een boom die je omtovert tot brainstormlocatie door er een mobiel whiteboard om te hangen.
Hun klantenkring is heel wisselend, maar het zijn vooral bedrijven die inzien dat vitaal personeel en een gezond werkklimaat belangrijk zijn. "Het is heel simpel. Zorg voor je mensen en het ziekteverzuim neemt af", zegt Van den Berg.
Wapen in de strijd tegen burn-outs
Daarnaast is het ook meegaan met de tijd. "Vroeger kon je mensen lokken met een dikke auto van de zaak, nu zijn werknemers steeds meer op zoek naar een fijne werkomgeving."
Zo werkt Buitenbomen samen met een advocatenkantoor op de Amsterdamse Zuidas, dat te maken had met veel burnouts onder het personeel. Met een laptop naar buiten kan niet zomaar, vanwege het werken met vertrouwelijke informatie. "Maar een bespreking met een collega al wandelend doen of buiten een paar telefoontjes plegen, dat werkt heel ontladend," vertelt Dooper.
Wat gebeurt er dan precies in ons brein?
Dat vroegen we aan hoogleraar neuropsychologie Erik Scherder. "Als je de hele dag zit, neemt de doorbloeding in je hersenen af", legt hij uit. Dan is de kans dat je aan het einde van de dag nog met goede ideeën of creatieve oplossingen komt niet groot.
Want door het afnemen van de doorbloeding, wordt ook de stofwisseling in de hersenen minder. Ook in de gebieden die voor creativiteit en probleemoplossend vermogen zorgen.
Geprikkelde zintuigen
Als je gaat lopen, activeer je de boel en word je scherper. "Buiten zijn heeft als extra voordeel dat je zintuigen meer geprikkeld worden." Als je buiten loopt, kijk je naar de bomen, voel je de wind, hoor je andere geluiden. "Het is een verrijkte omgeving en die prikkelt optimaal je brein", vertelt Scherder.
Ook is het goed om de deur uit te gaan als je vastloopt, want door even niet aan een probleem te denken, komt soms vanzelf de oplossing. "Als je naar buiten gaat en je loopt in de natuur, activeer je je 'default mode netwerk'. Dat is een netwerk in de hersenen dat actief wordt als je zelf tot rust komt", legt Scherder uit.
Dus wanneer je je werk even laat liggen en gaat wandelen, activeer je dat netwerk en dat zorgt voor creatief denken en oplossingen. Scherders boodschap is duidelijk: "Het is zeker verstandig als mensen wat vaker uit hun bureaustoel komen en bijvoorbeeld al lopend vergaderen. Dat is goed voor je algehele gezondheid, maar dus ook voor je brein."
Buitenbomen gaf ook advies aan Meet in Friesland, dat zich richt op zakelijk toerisme in de provincie. Zo werd onder meer de kleine binnentuin van hun kantoor - 'een postzegel eigenlijk' - veranderd in een buitenwerkplek, waar nu veel gebruik van wordt gemaakt.
"Eerst stonden hier de afvalcontainers, nu lopen we er vaak heen voor een bespreking of de dagstart. Als er wat zon is, zit ik daar ook graag te werken," vertelt Yvonne Hulleman van Meet in Friesland.
Van tuintje met containers naar buitenwerkplek
Het zette aan tot nadenken. "Er zijn heel veel mooie plekken in Friesland, midden in de natuur." Kleinschalige vakantieparken die in het laagseizoen en de midweken maar wat graag zakelijke klanten ontvangen. En daar is een markt voor.
"Bedrijven die voorheen teamuitjes naar Lapland boekten, kijken nu vanwege duurzaamheid vaak dichter bij huis", zegt Hulleman. Maar denk ook aan heisessies of events voor bedrijven die zelf geen buitenruimte hebben. "Wij willen als provincie koploper worden in het buitenwerken. Door bedrijven te motiveren naar buiten te gaan en met locaties te kijken hoe ze hun buitenaanbod kunnen ontwikkelen."
Zakelijk toerisme als groeimarkt
Zo ziet Vakantiepark Pean Buiten, dat omringd is door water en weilanden, steeds meer zakelijke klanten komen. "Dan huren ze een of meerdere huisjes om vervolgens in alle rust te werken en ook regelmatig even naar buiten te gaan", vertelt eigenaresse Natasja van den Bos.
Want buiten werken is geen spijbelen. "Van dat idee moeten we in Nederland echt af", vindt Van den Berg. "Het is ook niet zo dat je de hele dag in een weiland loopt. Wissel het af, want dat maakt je creatiever en efficiënter."
Maar wat als het slecht weer is? "Dat is een zeer Nederlandse vraag", zegt Dooper lachend. "Nederlanders zijn enorm gefocust op het weer, maar het regent echt minder vaak dan wij denken. Er is altijd wel een moment op de dag waarop je even naar buiten kan."
