In de eerste drie maanden van het jaar was onze economie even groot als in het laatste kwartaal van 2021. De groei van vorig jaar zet dus niet door. In de voorgaande drie kwartalen was er nog wel sprake van duidelijke groei.
Dat blijkt uit de eerste raming van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). Tot een paar maanden geleden ging het allemaal crescendo, maar de oorlog in Oekraïne, fors hoge energieprijzen en de stijgende prijzen voor levensonderhoud zijn een domper voor de economie.
Zowel de overheid (-4 procent) als consumenten (-0,1 procent) gaven minder uit in vergelijking met eind vorig jaar. Maar daar staat tegenover dat de investeringen van bedrijven stegen (met 0,8 procent). Verder daalde de export wel (met 0,5 procent), maar de import nam nog meer af (met 1,3 procent).
Onzekerheid
De coronapandemie is de Nederlandse economie goed doorgekomen. Zo was de economie in het derde kwartaal al weer groter dan vóór corona. Maar inmiddels zitten we in een onzekere fase, aldus Peter Hein van Mulligen, hoofdeconoom van het CBS. Dat komt door de hoge inflatie, de Russische inval in Oekraïne en de lockdowns in China, zegt hij.
Dat alles is nog niet zo heel duidelijk te zien in de cijfers over het eerste kwartaal. Zo was de Russische inval in Oekraïne eind februari. Verder is de hoge inflatie nog niet te zien in de consumentenuitgaven, maar dat gaan we misschien in het tweede kwartaal zien, aldus Van Mulligen. "De meeste Nederlanders zullen er in 2022 in koopkracht waarschijnlijk ernstig op achteruit gaan."
Tweede kwartaal
Het is volgens hem heel onzeker hoe het tweede kwartaal zal verlopen. Dat hangt ook af van het verdere verloop van de oorlog in Oekraïne, wat er verder in China gebeurt en de krapte op de arbeidsmarkt.
De krapte arbeidsmarkt staat op recordhoogte en deze zet de economische groei onder druk. Veel werkgevers zitten immers te springen om personeel.
Cijfers kunnen nog afwijken
Sectoren die het in het eerste kwartaal goed deden waren de bouw, zakelijke dienstverlening en de bedrijfstak cultuur, sport en recreatie. Maar daar stond een negatieve bijdrage van de overheid, onderwijs en zorg tegenover.
Het CBS waarschuwt wel dat de groeicijfers met een grotere onzekerheid zijn omgeven dan normaal het geval is. Op 24 juni heeft het CBS meer cijfers over de economie en komt het met de tweede berekening van de groei. Meestal wijkt de tweede berekening nauwelijks af van de eerste, maar vorig jaar was dat anders.
Wel groei ten opzichte van vorig jaar
Als je vergelijkt met het eerste kwartaal van vorig jaar, dan is er wél sprake van economische groei, van maar liefst 7 procent. Dat komt doordat er vorig jaar in het eerste kwartaal nog sprake was van lockdowns, die in het tweede kwartaal werden opgeheven. Dat stuwde de economie. Ook begin 2022 was er nog een lockdown, maar vanaf medio januari kwamen er meer versoepelingen.
In het derde kwartaal was de economie alweer groter dan vóór de uitbraak van corona. In het vierde kwartaal kwam daar nog een schepje bovenop.
De groei van de economie ten opzichte van het eerste kwartaal van vorig jaar komt vooral op naam van consumenten die meer uitgaven. Ook de overheid spendeerde meer.
