De nieuwe Duitse coalitie wil elk jaar 400.000 geschoolde arbeidsmigranten aantrekken. Gebeurt dit niet dan wordt de economie van het land hard geraakt, vreest de regering. In Nederland onderzoekt het kabinet of zo'n streefcijfer ook hier ingevoerd kan worden om de problemen op de arbeidsmarkt aan te pakken.
"Het tekort aan geschoolde werknemers is nu zo serieus dat het onze economie dramatisch afremt. We krijgen de veroudering op de arbeidsmarkt alleen met een modern immigratiebeleid onder controle", zegt Christian Dürr, leider van de Vrije Democratische Partij (FDP), tegen Witschaftswoche.
Zijn partij regeert sinds december met de Groenen mee in de coalitie van sociaaldemocraat Olaf Scholz, de nieuwe Bondskanselier van Duitsland.
Volgens Dürr moet de politiek zeer snel en zeer grondig veranderen op immigratiegebied om de problemen op de arbeidsmarkt te bestrijden. "We moeten het cijfer van 400.000 geschoolde arbeidsmigranten zo snel mogelijk bereiken."
Beroepsbevolking krimpt
Dürr zegt dit omdat er in Duitsland, net zoals in Nederland, veel vacatures zijn die niet vervuld kunnen worden. Het Duitse Economische Instituut schat dat het aantal arbeidskrachten dit jaar met meer dan 300.000 zal dalen. Dat komt doordat er meer mensen met pensioen gaan dan dat er jonge mensen bijkomen op de arbeidsmarkt.
De verwachting is dat dit gat groter zal groeien tot meer dan 650.000 in 2029. Als er niks aan gedaan wordt loopt het tekort aan mensen in de beroepsbevolking op tot 5 miljoen, aldus persbureau Reuters.
Vergelijkbaar probleem in Nederland
De Duitse problemen op de arbeidsmarkt zijn vergelijkbaar met die in Nederland. In het derde kwartaal van vorig jaar stonden tegenover elke 100 werklozen 126 vacatures, aldus het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS).
Er zijn dus nu al te weinig mensen om het werk te doen. En de verwachting is dat de krimp doorzet.
Het aantal personen met een Nederlandse achtergrond in de werkzame leeftijden zal waarschijnlijk fors teruglopen de komende jaren: van 7,7 miljoen mensen nu naar rond 6,5 miljoen personen in 2050. Dat voorspellen het Nederlands Interdisciplinair Demografisch Instituut (NIDI) en het CBS in een gezamenlijk rapport dat begin vorig jaar werd gepubliceerd.
Arbeidsmigrant maar deel van oplossing
Arbeidsmigranten zouden een deel van de oplossing voor dit probleem kunnen zijn. In 2019 becijferde het CBS dat er alleen al uit de EU jaarlijks zo'n 50.000 arbeidsmigranten nodig zijn in Nederland voor werk dat niemand wil doen.
Toch zijn we er niet met alleen meer arbeidsmigranten, zelfs niet als het lukt heel veel mensen binnen te halen, stellen de onderzoekers. Ook mensen met een deeltijdbaan zoals veel vaders en moeders moeten meer gaan werken. Daarnaast wordt ouderen langer laten doorwerken door de onderzoekers genoemd als oplossing voor het probleem.
Die mensen zijn uiteindelijk vooral nodig in de zorg. "De vergrijzing zal leiden tot een toename van de zorgvraag die groter is dan de groei van de beroepsbevolking", stellen de onderzoekers.
Kabinet overweegt streefcijfer
"Het is een politieke keuze of men de beroepsbevolking wil vergroten door hogere arbeidsmigratie, door ouderen te stimuleren langer door te werken of door meer vrouwen ertoe te bewegen voltijd te gaan werken", schrijven ze.
De problemen op de arbeidsmarkt zijn ook besproken tijdens de coalitieonderhandelingen. Het kabinet Rutte IV schrijft in het coalitieakkoord dat er gekeken wordt of het zinvol is om net zoals in Duitsland te gaan werken met een streefcijfer voor arbeidsmigranten.
