Nederlandse kolencentrales mogen vanaf 1 januari nog maar op 35 procent van hun capaciteit draaien, heeft het kabinet besloten. Zo stoten ze minder CO2 uit. De productiebeperking geldt tot het einde van 2024. Deskundigen hebben hun twijfels bij de maatregel.
Het zorgt namelijk voor een prijsstijging van de al torenhoge gasprijzen. Martien Visser, lector energietransitie bij de Hazehogeschool, heeft weinig begrip voor de maatregel. "Ik zou het zelf anders gedaan hebben en deze maatregel één of anderhalf jaar uitgesteld hebben", aldus de lector die wel snapt dat het kabinet de CO2-uitstoot wil reduceren.
Kolencentrales zijn per opgewekte eenheid elektriciteit erg klimaatonvriendelijk. Aardgas is een beter alternatief, net als zonnepanelen of windmolens. "Maar die extra zonnepanelen of windmolens die we nodig hebben, staan niet morgen meteen in Nederland."
Aardgas moet dus de functie van de kolencentrales overnemen, maar daar is nu al een tekort aan. "En wellicht volgende winter ook. Het is een riskante strategie van de overheid", meent Visser die zelf een rekensom maakte.
Om de nu gemiste opgewekte energie van de kolencentrales te vervangen, is volgens hem 2 miljard kubieke meter aan aardgas nodig. Dat is vijf procent van de totale Nederlandse vraag.
"In de markt zijn er veel zorgen. De voorraden zijn bijna op. Kunnen we wel zonder de kolencentrales? Dat is afhankelijk van het verloop van de winter en van de leveranties uit Rusland."
Rusland
De Russen kunnen meer aardgas leveren dan ze nu doen. De levering kan echter ook teruglopen, weet de lector. "Het is een kortetermijnmarkt. Iedere dag wordt opnieuw bepaald hoeveel gas de Russen aan Europa gaan verkopen."
Volgens demissionair staatssecretaris Dilan Yeşilgöz-Zegerius is er geen probleem. In tijden van krapte mogen de kolencentrales op volle toeren werken, het gaat om een maximum van 35 procent op jaarbasis, zo zegt ze.
Bovendien is er in de zomer meer elektriciteit afkomstig van zonnepanelen. "Vanaf 2030 zijn er geen kolencentrales meer in Nederland. Deze driejarige productiebeperking levert een belangrijke bijdrage aan de CO2-reductie op korte termijn", aldus de bewindsvrouw.
Grote vraag naar kolen
Vanwege de gestegen gasprijzen, wordt het gebruik van kolen voor de elektriciteitsproductie steeds interessanter. Volgens het Internationaal Energie Agentschap zijn kolen overal ineens weer populair. Ook Nederlandse kolencentrales draaien maximaal, ondanks dat het twee keer zo vervuilend is als gas
Energieanalist Jilles van den Beukel maakt zich daarom net als Visser zorgen. "Kerncentrales sluiten, kolencentrales sluiten, Groningen sluiten. Investeringen in olie en gas niet meer financieren. Dan moet je niet raar opkijken als, vroeger of later, de gasprijs stijgt. Voer de strijd tegen fossiel aan de vraagkant, niet aan de aanbodkant.", zo twittert hij.
