Overheden, bedrijven en consumenten profiteren momenteel van de extreem lage rente, waardoor lenen goedkoper is en hoge schulden draagbaar kunnen zijn. In een interview met RTL Z waarschuwt president Klaas Knot van de Nederlandsche Bank (DNB) dat die rente ook weer omhoog kan. Wie hoge schulden heeft kan dan in de problemen komen.
Knot lichtte vandaag in de Tweede Kamer de onlangs verschenen rapportage Overzicht Financiële Stabiliteit (OFS) toe. Daarin waarschuwt DNB onder meer voor de huidige hoge schulden van overheden en bedrijven, die mede is gevoed door de huidige extreem lage rente.
Schuldhoudbaarheid
De president van DNB nuanceert in het interview dat de houdbaarheid daarvan niet alleen worden bepaald door het niveau van de schulden zelf, maar vooral door de hoogte van de rente en de aflossing daarvan. "Zolang de rente laag blijft, zullen die schulden ook houdbaar blijven. Maar er is natuurlijk geen garantie dat het huidige rentebeeld tot het einde der dagen zal voortduren."
Volgens Knot moeten overheden, bedrijven en consumenten er daarom rekening mee houden dat de rente weer kan oplopen. "Partijen die met die hoge schulden zitten, zullen hun verdienmodel moeten aanpassen zodat zij uit die schuldenproblematiek kunnen groeien voordat de rente ook weer daadwerkelijk materieel gaat stijgen."
Vergrijzing en inflatie
De bankpresident wijst daarbij op dat structurele factoren die de rente laag houden, kunnen veranderen. "De huidige extreem lage rente is onder meer het gevolg van de vergrijzing. Maar die vergrijzing zal niet permanent met ons zijn. Ooit zal de demografie weer een ander beeld laten zien."
Knot bedoelt daarmee dat er dankzij de vergrijzing veel meer gespaard wordt, omdat veel mensen geld opzij zetten voor hun pensioen. En een groter aanbod van geld drukt de prijs van geld (de rente).
Daarnaast wijst Knot op de lage inflatie als factor. Als die inflatie stijgt, kunnen centrale banken de rente weer gaan verhogen. "Er zijn tekenen dat de inflatieverwachtingen weer aan het oplopen zijn. Met andere woorden, het is wel verstandig om er rekening mee te gaan houden dat er ook een ander renteklimaat kan ontstaan", aldus de DNB-president.
Schrijnend
Knot erkent dat de lage rente ook deels wordt bepaald door het beleid van de Europese Centrale Bank (ECB). Wat hem betreft moet er binnenkort een einde komen aan de monetaire noodsteun door de ECB.
"De discrepantie tussen de florissante economische vooruitzichten aan de ene kant en het in de lucht houden van noodaankoopprogramma wordt steeds schrijnender. Dat is wel een reden om op een bepaald moment weer weg te gaan bewegen van onze noodinstrumenten naar onze reguliere instrumenten van monetaire steun."
