De komende drie maanden zal de Rijksoverheid een bedrag tussen de 45 miljard en 65 miljard euro bijlenen. Dat geld is nodig om de maatregelen te bekostigen die de overheid neemt om bedrijven heelhuids door de coronacrisis te loodsen.
Dat meldt minister Wopke Hoekstra aan de Tweede Kamer. Woensdag kondigde het kabinet een groot noodpakket aan. Daarin was onder meer een noodfonds opgenomen waarmee werkgevers gecompenseerd kunnen worden voor loonkosten van werknemers.
De werktijdverkorting kwam daarmee te vervallen. Het ministerie werd in de afgelopen twee weken overspoeld met aanvragen daarvoor: bijna 80.000 bedrijven wilden hulp. De Noodmaatregel Overbrugging Werkbehoud (NOW) kan sneller worden toegekend en staat open voor meer bedrijven.
Dure maatregel
Binnen de maatregel kan maximaal 90 procent van de loonsom worden opgevangen door de overheid. Voorwaarde is dan wel dat het bedrijf gewoon de salarissen doorbetaalt en geen werknemers ontslaat. Een bedrijf kan maximaal zes maanden gebruik maken van de NOW.
De regeling is wel duur voor de staat. Het ministerie van Economische Zaken rekende uit dat als een kwart van de werkgevers van Nederland een aanvraag doet voor 45 procent van hun loonsom, het de komende drie maanden zeker 10 miljard euro kost.
Flinke som geld
En er is dus nog veel meer nodig. Volgens Wopke Hoekstra zo'n 45 á 65 miljard euro voor de komende maanden. Het bedrag ligt hoger omdat bedrijven gemakkelijk belastinguitstel kunnen krijgen. Daardoor komt er minder geld binnen.
Het kabinet kiest ervoor om niet te gaan bezuinigen, maar om het geld bij te lenen. Dat heeft automatisch tot gevolg dat de staatsschuld op zal lopen, maar volgens Hoekstra kan dat omdat de overheid zijn huishoudboekje op orde heeft.
Maximaal 90 miljard
Nederland heeft de afgelopen jaren de staatsschuld teruggedrongen tot rond de 400 miljard euro, minder dan 50 procent van het bruto binnenlands product (bbp). Dat is ruim onder de 60 procent die de eurolanden onderling als maximum hebben afgesproken.
Nederland zou daarmee in theorie nog zo'n 90 miljard euro extra kunnen lenen zonder tegen die grens aan te lopen, mits de omvang van de economie gelijk blijft. Hoekstra, binnen de eurogroep doorgaans een van de strengste pleitbezorgers van begrotingsdiscipline, heeft evenwel eerder deze week bij zijn ambtgenoten aangedrongen op flexibiliteit.
Het gaat om een flinke som geld. Voor het perspectief: in de begroting van 2020 staat opgenomen dat er ongeveer 302 miljard euro uitgegeven wordt, en 305 miljard euro binnen komt. Het bedrag dat nu wordt bijgeleend is dus goed voor ongeveer een zesde van de jaarlijkse begroting van Nederland.
