'Vijftig tinten grijs op reis', zo kopte ABN AMRO een rapport over de gestegen vakantie-uitgaven van 65-plussers. Die speelse verwijzing naar de bekende erotische roman is niet zo gek als het klinkt: ouderen zitten niet meer achter de geraniums, maar zijn reislustig. En dat is een zege voor de toerismebranche.
Gepensioneerden hebben namelijk poen, blijkt uit onderzoeken. 65-plussers geven tijdens een korte vakantie ruim een kwart meer uit dan jongere generaties.
Vergrijzing
ABN AMRO verwacht dat de vakantiebestedingen van Nederlandse senioren aanzienlijk groeien: van 2,7 miljard in 2016 naar 3,6 miljard in 2025. Dat komt vooral omdat er meer ouderen bij komen, verklaart sectoreconoom Paul Metzemakers.
Volgens de bevolkingsprognose van het CBS neemt het aantal 55-plussers tussen 2020 en 2030 met bijna 1 miljoen toe tot ruim 6,6 miljoen, terwijl de groep in de leeftijd tussen 15 en 55 jaar min of meer stabiel blijft.
Het onderzoek betreft alleen Nederlandse ouderen, maar hij verwacht dat ook de uitgaven van buitenlandse toeristen toenemen. "Die vergrijzen misschien nog wel sneller dan de Nederlanders."
Oudere laat het breed hangen
Een toerist tussen de 55 en 65 per jaar besteedt het meest van alle leeftijdsgroepen aan een vakantie: 1.828 euro per jaar. Dat is ongeveer 250 euro meer dan de generatie van 25 tot 54 jaar. 65-plussers zitten rond de 1600 euro, aldus cijfers van Eurostat.
Goed nieuws voor de vrijetijdsector, want die heeft te maken met een groeivertraging. Na jaren van meewind, vertraagde de groei van 4,1 procent in 2018 tot 1,5 procent in 2019. Consumenten gaven door een gebrek aan vertrouwen wat minder geld uit, bovendien daalde de koopkracht door de btw-stijging.
De vergrijzing is ook goed voor de horeca. Jongeren gaat vaker uit eten dan ouderen, maar kiezen dan vaker voor fastfood of all-you-can-eat. Ouderen koken vaker zelf, maar laten het breed hangen als ze uitgaan, aldus ABN Amro.
ACSI-effect
Misschien nog belangrijker: ouderen zijn niet gebonden aan de schoolvakanties. Ze zorgen dus voor een betere spreiding van het toerisme over een jaar. Goof Lukken, docent toerisme aan de Breda University of Applied Sciences (voorheen: NHTV) spreekt over 'het ASCI-effect'.
ACSI is een campinggids die een kortingspas uitgeeft voor mensen die in het voor -of naseizoen kamperen. Voor twaalf euro sta je al een nacht op de camping. Lukken: "Van alle gebruikers is tachtig tot negentig procent senior. Vanwege die vakanties in het voor- of naseizoen zijn campers tegenwoordig ook zo populair. Met een camper kun je ook kamperen in de winter en ben je mobiel."
Lukken: "Senioren hebben het stigma dat ze thuis achter de geraniums zitten. Maar het zijn vaak mensen die heel actief zijn en hun hele leven al hebben willen reizen en nu de tijd hebben om dat te doen."
Lager tempo
Ouderen maken zowel citytrips als grote rondreizen van twee weken. "Ze vinden vakantie belangrijk en verschillende touroperators spelen daar op in met bijvoorbeeld groepsreizen speciaal voor senioren. Het tempo ligt bij deze reizen vaak wat lager."
Bestaande reisorganisaties richten zich dus vaker op ouderen en er zijn zelfs speciale reisorganisaties voor ouderen in opkomst.
Stijging van 50 procent
Van de verschillende grote reisorganisaties geeft alleen Corendon cijfers over de toename aan reislustige senioren. "In absolute zin is het aantal senioren met bijna 50 procent gestegen tussen 2013 en 2019. Wanneer we kijken naar de lengte van trips, zien we dat het aandeel van senioren hoger wordt, naarmate de reisduur langer wordt. Ook over de jaren heen groeit het aandeel van senioren op langere reizen," zegt een woordvoerder.
Ook volgens Djoser en Tui gaan steeds meer ouderen op reis, maar zij geven geen cijfers.
Hoe kouder, hoe ouder
Woordvoerder Petra Kok van Tui merkt dat de reisbestemming deels afhankelijk is van de leeftijd. "Hoe kouder, hoe ouder. Cruises richting Noorwegen trekken bijvoorbeeld een ouder publiek. Al kan dat ook aan de rederij liggen. De Holland America Lijn trekt toch een wat ouder publiek, het is wat statiger. Je gaat bijvoorbeeld netjes aangekleed naar het diner."
Kok: "Ouderen willen niet op het strand liggen en gaan liever ook niet all-inclusive. Ze willen een land zien op een rustig tempo. Nu de kinderen zijn uitgevlogen hebben ze eindelijk te tijd om te reizen. Sommigen wil alles geregeld hebben, anderen gaan liever zelf op ontdekkingsreis. Wat ze gemeen hebben: senioren willen niet als oud gezien worden. Als je 80 bent loop je niet per se achter een looprek."
Twee groepen
Lukken: "De boomers gaan nu allemaal met pensioen of ze gaan minder werken. Ze hebben vaak goed voor hun oude dag gezorgd en een actieve leefstijl. En je ziet dat veel touroperators op de reislustige senioren inspringen door reizen aan te bieden, waarbij veel aandacht voor cultuur is. Je hebt een groep die op een verre rondreis gaat naar Amerika, Afrika of Azië. En je hebt een groep die gericht is op kamperen."
Hiswa-Recron, de Nederlandse brancheorganisatie voor recreatie, heeft geen cijfers van het aantal ouderen dat kampeert. "Nederland vergrijst en de recreatie vergrijst mee. Senioren gaan vaker een dagje weg of gaan kamperen. Ze hebben het vaak goed voor elkaar, de kinderen zijn uit huis en ze blijven ook langer gezond", zegt een woordvoerder.
Bejaarde reisvlogger
Reisorganisatie Kras is onderdeel van Tui Nederland. Vergeleken met Tui richt Kras zich nog wat meer op senioren. Kras zocht vorig jaar zelfs een senior reisontdekker: een oudere reisvlogger. Die mocht in een jaar tijd twaalf reizen maken.
124 kandidaten stuurden een korte film in en uiteindelijk werd de 67-jarige Jaap als vlogger verkozen. Zijn meest recente reis ging naar Cuba, verder bezocht hij onder meer Marokko, Noorwegen en ging hij op culinaire reis in Nederland. Zijn vlogs zijn niet flitsend, effecten en snelle muziekjes ontbreken, maar dat is juist wat de doelgroep aanspreekt.
Luxe hotels met hogere bedden
Niet alle ouderen houden van kamperen: het aantal hotelovernachtingen stijgt ook sterk, becijferen zowel het CBS als ABN AMRO, mede met dank aan buitenlandse gasten.
"Buitenlandse toeristen, waarvan het merendeel uit de Europese Unie komt, vergrijzen ook. Dit betekent dat er relatief meer behoefte is aan luxere hotels en vakantiehuisjes en minder aan budgethotels", verwachten de analisten van ABN AMRO.
Lukken constateert: "Ouderen hebben meer faciliteiten of hulpmiddelen nodig. Denk aan aangepaste badkamers en hogere bedden. Hotels bieden tegenwoordig vaak drie of vier van zulke aangepaste kamers aan. En reisorganisaties houden er in de accommodatiekeuze rekening mee. Soms moeten bij rondreizen mensen ook een gezondheidsverklaring ondertekenen, om in te schatten wat ze nodig hebben."
