Het kabinet moet een einde maken aan de uitzonderingspositie van de luchtvaart. Net als andere sectoren zouden luchthavens en vliegmaatschappijen moeten betalen voor de vervuiling die zij veroorzaken, zegt de Raad voor Leefomgeving en Infrastructuur (RLI), het adviescollege dat kabinet en parlement adviseert over de fysieke leefomgeving.
Het advies komt op een pikant moment. Het kabinet is druk doende met de vraag of en hoe Schiphol na 2020 kan uitbreiden en wil in Lelystad een overloopluchthaven openen.
Tegenstanders van die plannen wijzen al langer op de voorkeurspositie die KLM en Schiphol hebben. Op grond van internationale afspraken profiteren zij van belastingvrijstellingen die vliegen onevenredig goedkoop maken.
Uitzonderingspositie voor de luchtvaart
Waar andere bedrijven te maken krijgen met klimaatakkoorden en -wetten, is de luchtvaartsector daarvan uitgezonderd. In het kabinetsbeleid ligt hierdoor volgens de raad de nadruk op 'het versterken van de concurrentiekracht van met name Schiphol'.
Milieubeginselen die wel gelden voor andere sectoren worden 'niet of nauwelijks toegepast in het luchtvaartbeleid', schrijft de raad.
Moet veranderen
Dat moet veranderen, vindt de RLI. "Veiligheid, milieu- en omgevingskwaliteit en de klimaatambities stellen grenzen aan het luchtverkeer. Net als andere sectoren moet de luchtvaart zich ontwikkelen binnen die grenzen."
Volgens de raad moet het kabinet 'duidelijke nationale CO2-reductiedoelstellingen voor de luchtvaart opstellen', voor 2030 en 2050. De afspraken die de sector zelf heeft gemaakt, maakt die noodzaak volgens de raad niet anders, omdat deze afspraken volgens luchtvaartexperts onvoldoende ambitieus en effectief zijn.
Aanbevelingen
Om de luchtvaart duurzamer te maken doet de raad een aantal aanbevelingen. Z zouden brandstofleveranciers van Nederlandse luchthavens verplicht duurzame brandstof moeten bijmengen en reizigers en luchtvaartmaatschappijen moeten gaan betalen voor de vervuiling die zij veroorzaken, als het aan de raad ligt. Dat kan via een tickettaks en accijns op kerosine.
Het kabinet zou moeten onderzoeken hoe het reizigersgedrag kan beïnvloeden: neem voor kortere afstanden de trein in plaats van het vliegtuig. En het kabinet moet in kaart brengen welke vliegverbindingen echt nodig zijn voor de bereikbaarheid van Nederland en welke verbindingen via spoor, weg of water kunnen worden gerealiseerd.
