Ga naar de inhoud
Economie

Brussel voert druk op: EU is klaar voor no-deal brexit

Een muurschildering in de haven van Dover van de Britse kunstenaar Banksy. Beeld © AFP

De kans dat het Verenigd Koninkrijk zonder deal de Europese Unie verlaat, wordt steeds groter, meldt de Europese Commissie. Als dat gebeurt, is de EU er klaar voor.

De boodschap is niet in de laatste plaats bedoeld om druk uit te oefenen op het Britse parlement om in te stemmen met het brexitakkoord dat premier Theresa May heeft gesloten.

Als die niet deze week wordt goedgekeurd, volgt op 12 april een harde brexit. Als de deal wel wordt goedgekeurd, komt er uitstel tot 22 mei, werd vorige week afgesproken op de top van Europese leiders.

Positie
Lees ook:
Positie Britse premier May wankelt in cruciale brexitweek

Waarschuwing

"De boodschap vanuit Brussel is duidelijk: de EU is klaar voor een no deal-brexit. De waarschuwing dat een no deal-scenario steeds waarschijnlijker wordt, staat nadrukkelijk bovenaan het persbericht", zegt politiek verslaggever Fons Lambie.

Van de 19 voorzorgsmaatregelen die sinds december van 2017 zijn voorbereid, zijn er inmiddels 17 goedgekeurd door het Europese Parlement en de Europese Raad, waarin alle regeringsleiders zitten.

No deal

Het gaat om maatregelen om te voorkomen dat bij een harde brexit chaos ontstaat omdat de Britten niet meer onder de regels en wetten van de EU vallen. Als het VK uit de EU vertrekt zonder deal, gelden van de een op de andere dag geen afspraken op het gebied van handel en personen. 

De relatie wordt dan geregeld volgens de regels van wereldhandelsorganisatie WTO, wat inhoudt dat er extra controle - en dus vertraging - komt bij de grens en invoerheffingen gaan gelden voor handelswaar.

Dat is bijvoorbeeld slecht nieuws voor Europese zuivel- en autofabrikanten, die te maken krijgen met Britse importheffingen.

Minister
Lees ook:
Minister Blok zet brexitmonster in om aandacht van ondernemers te trekken

Klap verzachten

Om de klap iets te verzachten, zijn maatregelen afgesproken, bijvoorbeeld over visserij, financieel verkeer en transport. Vaak zijn ze tijdelijk van aard en gelden ze alleen als beide zijden hun markt openhouden.

Dus: Europese vissers mogen in Britse wateren blijven vissen, zolang Schotse of Engelse vissers ook maar bij de Franse of Nederlandse kust hun netten mogen uitgooien. Ook is er bijvoorbeeld een noodplan gemaakt zodat Britse maatschappijen ook na een harde brexit vluchten in Europa mogen uitvoeren. 

Visumplicht

De twee maatregelen waar het parlement en regeringsleiders nog geen akkoord op hebben gegeven zijn die over de gevolgen voor het EU-budget en visumplicht.

De eerste afspraak is dat EU-geld dat aan de Britten is beloofd tot 30 maart, ook bij een harde brexit, uitbetaald zal worden, mits de Britten zich houden aan de afspraken over de EU-begroting. Waar ook nog geen Europese overeenstemming over is: visumvrij reizen voor Britten in de EU, zolang de Britten datzelfde garanderen voor Europeanen.

"Of het echt ook tot een no deal komt, blijft gissen. EU-leiders hebben de Britten afgelopen week al uitstel gegeven om een no deal te vermijden", zegt Lambie. "De verwachting is ook dat het Britse parlement aan de noodrem trekt als een no deal dreigt plaats te vinden. Maar garanties zijn er niet."

Brexitdeal:
Lees ook:
Brexitdeal: visserij blijft tussen hoop en vrees voor 'allerzwartste scenario'