Tachtig ambtenaren van de gemeente Amsterdam houden zich dag in, dag uit bezig met het opsporen van illegale hotels en b&b's. Als het moet worden toeristen letterlijk van hun bed gelicht. We gingen een dag mee op pad.
Makkelijk is de zoektocht niet van het Team Zoeklicht. Overtreders gebruiken slimme trucs en het blijkt in veel gevallen lastig om boetes te innen. Nog niet de helft wordt betaald, blijkt uit cijfers in handen van RTL Z.
Met data en klachten van omwonenden op zak struinen Amsterdamse ambtenaren de straten af. Want dat er veel meer bedden verhuurd worden via Airbnb dan is toegestaan, daar zijn ze van overtuigd.
Mee op Airbnb-jacht met opsporingsambtenaren
Airbnbverhuur gehalveerd
Nu nog mag iedere huiseigenaar maximaal zestig dagen zijn huis verhuren via bijvoorbeeld Airbnb. De kans is groot dat dat vanaf 1 januari wordt gehalveerd. Volgende maand beslist de gemeenteraad daarover. Iedere verhuur moet nu al worden aangemeld bij de gemeente.
Nico van Gog houdt big data bij van Airbnb in Amsterdam en ziet dat verhuurders het maximum van zestig dagen omzeilen. "Het is heel simpel. Gewoon copy-paste en je hebt eigenlijk alweer een nieuwe advertentie."
'Airbnb? Welke Airbnb?'
Een doorn in het oog van de gemeente, die met gigantische boetes en strenge controles probeert de verhuur alsnog aan banden te leggen. Maar het is vechten tegen de bierkaai.
Probeer als ambtenaar bijvoorbeeld maar eens te bewijzen dat een pand wordt gebruikt als illegaal hotel. Verhuurders geven instructies aan toeristen, waarmee het handhavers lastig wordt gemaakt de controles uit te voeren. "Het is nu eenmaal onderdeel van ons werk dat er niemand opendoet", vertelt opsporingsambtenaar Jan, met wie we op pad zijn. Hij gaat vaak al vroeg op pad. Veel toeristen liggen dan nog in bed.
Huurfietsen, beddengoed: illegaal hotel?
Jan en zijn team hebben snel door wanneer een huis wordt 'bewoond' door toeristen. Als er huurfietsen voor de deur staan bijvoorbeeld.
"Dit oogt allemaal wel als toeristisch gebruik", wijst hij als hij in een pand staat waarvan de voordeur openstond. "Hier liggen zakken beddengoed, behoorlijk wat. Dat kan een teken zijn dat dit wordt verhuurd aan toeristen."
Boetes worden nauwelijks betaald
Zelfs met voldoende bewijs blijft het lastig om de verhuurder aan te pakken. De boetes zijn dan wel hoog (6000 tot 20.500 euro), maar innen blijkt lastig. Van alle boetes die zijn opgelegd tussen 2010 en 2016 is volgens de gemeente nog maar de helft betaald. In 2017 is voor 4,2 miljoen euro aan boetes uitgeschreven, maar ook daarvan is nog maar 'een klein deel betaald', laat de gemeente weten.
Dat komt doordat verhuurders vaak in beroep gaan. Het kan dan jaren duren voor er een uitspraak komt. Er hoeft maar één klein juridisch foutje gemaakt te zijn bij de inval en de rechter kan de boete verscheuren. Bang voor de gemeente zijn de verhuurders dan ook niet.
'Ontiegelijk veel geld'
"Het grootste probleem is dat er zo ontiegelijk veel geld valt te verdienen met het verhuren van woningen aan toeristen. Je ziet dat er heel vaak gekeken wordt naar hoe er toch een beetje te rommelen is met de regels", reageert wethouder Laurens Ivens van Wonen.
Amsterdam staat niet alleen in de strijd tegen illegale verhuur aan toeristen. Ook Rotterdam, Amstelveen, Haarlem, Utrecht, Zandvoort en de gemeentes op de Zeeuwse eilanden willen Airbnb aanpakken.
Reactie Airbnb
Airbnb vindt het onterecht dat verhuur via hun platform zo hard wordt aangepakt. Een woordvoerder laat weten dat ze het belangrijk vinden dat ook Amsterdammers iets verdienen aan overnachtingen door toeristen en niet alleen hotelketens en cruiserederijen.
Daarnaast blijkt uit hun onderzoek dat Airbnb-toeristen fors meer geld spenderen in de stad dan andere toeristen. Airbnb benadrukt dat het met de gemeente mee wil blijven denken aan oplossingen.
