Ga naar de inhoud
Economie

F-35 straaljager kopen? 'Toestel was nog nooit zo goedkoop!'

Leuk voor op de oprit.

Hij is bewezen, getest en nu betaalbaarder dan ooit! Als u nog twijfelt wat u uw geliefde moet schenken voor de feestdagen, denk dan eens aan een F-35 gevechtsvliegtuig. Vliegt supersonisch hard, heeft stealth-technologie, een grote wapencapaciteit en is splinternieuw.

De afgelopen dagen keken meerdere mensen op Twitter vreemd op toen ze een promotiefilmpje voor de F-35, bekend onder projectnaam JSF, voorbij zagen komen in hun tijdlijn.

Lockheed Martin, de bouwer van de straaljager, laat in brak Nederlands weten een nieuw contract voor 141 extra F35's te hebben gesloten met het Amerikaanse ministerie van defensie. Kostprijs: 89,2 miljoen dollar (77,3 miljoen euro).

'Common practice'

Opmerkelijk, te meer omdat Lockheed Martin geld steekt in het promoten van een slecht vertaalde tweet voor een onduidelijke doelgroep. Het lijkt wat inefficiënt om een twittercampagne op te tuigen om minister Ank Bijleveld van Defensie op de hoogte te stellen van de verlaagde prijs, anderzijds zullen de meeste twitteraars geen 89,2 miljoen dollar in een sok onder hun bed hebben.

Waarom Lockheed het dan toch doet? Volgens de vliegtuigbouwer hebben de promotietweets een duidelijk doel. "Vertaalde, gesponsorde tweets laten ons het laatste F-35-nieuws delen met alle landen die helpen bij het F-35-project, zoals Nederland", zegt een woordvoerder van Lockheed tegen RTL Z. 

"Op deze manier kunnen we nieuws en educatief materiaal verspreiden onder relevant publiek in hun eigen taal. Dat is heel normaal op social media", zegt ze.

Prijs daalt al jaren, maar blijft hoger dan gehoopt

Er is in ieder geval iets van de prijs af. De prijs per toestel is zo'n 6 procent lager dan bij het vorige contract dat Lockheed Martin sloot met het Amerikaanse ministerie van defensie. Donald Trump vond dat het project veel te duur was en was kritisch over de kostenoverschrijdingen

En het is stukken minder dan een paar jaar geleden. In juli 2014 kostte de F-35A, het type dat Nederland besteld heeft, nog een slordige 148 miljoen dollar - los van de research. De versie die speciaal voor vliegdekschepen is ontwikkeld (F-35C) kostte zo'n 337 miljoen dollar.

De hoop is dat de prijs blijft dalen. In 2020 zou een F-35A ongeveer 80 miljoen dollar moeten kosten. Prijsdaling zou Nederland goed uitkomen, want het JSF-project wordt al jaren geplaagd door tegenslag en technische problemen. Daardoor is het veel duurder geworden dan begroot.

F-35 crasht

Nog maar een paar dagen geleden kwam daar de zoveelste tegenslag bij. Een F35B van de Amerikaanse mariniers stortte neer in South Carolina tijdens een trainingsvlucht. Het is nog niet duidelijk wat de oorzaak van het ongeluk is. De piloot wist zichzelf in veiligheid te brengen en treedt toe tot de 'Ejection-tie-club', een vereniging voor piloten wiens leven is gered door schietstoelen van Martin-Baker.

Nederland wil in totaal 37 van de toestellen bestellen. Daarmee moeten de verouderde F-16's vervangen worden. Vanaf eind 2019 moeten de eerste F-35's operationeel zijn in Nederland. Hoeveel die apparaten uiteindelijk gaan kosten, kan pas achteraf worden berekend

Nederland bestelt de JSF's in groepen, en elke keer moet het prijskaartje van dat moment worden betaald. Dat geldt ook voor andere landen. Door de megabestelling van de Amerikanen, dalen de productiekosten.