Maar liefst 39 procent van ons assortiment is gezond, claimt Unilever. Maar volgens een gerenommeerd rapport over voedsel is slechts 10 procent van het voedsel dat Unilever verkoopt gezond.
Het gaat om de Access to Nutrition Index, van de gelijknamige stichting. Iedere twee jaar onderzoekt de stichting, onder meer gefinancierd door de Bill en Melinda Gates Foundation en het Nederlandse ministerie van Buitenlandse Zaken, hoe gezond de producten van 's werelds grootste voedsel- en drankfabrikanten zijn.
Obesitas
Hoe gezond de producten zijn van de fabrikanten is belangrijk: ze verkopen veel van het voedsel dat de wereldbevolking dagelijks eet. Omdat een groot deel van de wereldbevolking kampt met obesitas of ondervoeding, kan het beleid van deze bedrijven een verschil maken.
Onderzoekers van het Australische George Instituut analyseerden de labels van 23.013 producten die door 21 bedrijven in 9 landen waaronder China, de VS, Australië, Zuid-Afrika, India en Groot-Brittannië worden verkocht. Maar welke producten dat zijn, wordt niet bekendgemaakt.
Informatie
De fabrikanten wordt namelijk gevraagd om de informatie te checken. "We krijgen die informatie onder embargo en hebben afgesproken dat niet naar buiten te brengen", legt Marije Boomsma van Access to Nutrition uit. "Wellicht komt dat in de toekomst, we streven uiteraard naar transparantie."
Gezond of niet
Van Unilever werden zuivelproducten, ijs en desserts, vlees-, vis- en schaaldierenproducten, kant-en-klaarmaaltijden, rijst, pasta en noedels, soepen en sauzen en broodbeleg onderzocht. Of het ook om producten gaat die in Nederland verkocht worden, is zeer waarschijnlijk, maar niet met zekerheid te zeggen, aldus Boomsma.
Dat komt omdat één product soms onder dezelfde naam maar in een iets andere voedingssamenstelling wordt verkocht in verschillende landen. "Maar er is geen reden om aan te nemen dat een product in Groot-Brittannië kwalitatief beter is dan wat er verkocht wordt in Nederland", zegt Boomsma.
De onderzoekers hanteren daarbij het HSR-systeem, een Australische methode om te analyseren hoe gezond een product is. Daarbij wordt gekeken naar de aanwezigheid van gezonde ingrediënten zoals fruit, groente en vezels en die van ongezonde zoals zout, suiker en verzadigd vet.
Strengere methode
Die methode verschilt van de methode die het bedrijf gebruikt. Dat is de reden dat Unilever volgens de onderzoekers veel minder gezond voedsel maakt dan dat het zelf claimt.
De voedsel- en levensmiddelenfabrikant laat weten dat 39 procent van het al het geproduceerde voedsel aan de 'hoogste voedingskundige normen voldeed' vorig jaar.
Controle door accountant
De voortgang die het bedrijf boekt om in 2020 60 procent van al het voedsel dat het maakt aan de eigen doelstellingen te laten voldoen, laat het bedrijf controleren door PriceWaterhouse Coopers.
Die normen zijn volgens Unilever gebaseerd op erkende voedingsrichtlijnen, zonder verder te melden welke dat zijn. De methode van ATNI geeft volgens het bedrijf 'geen volledig beeld', mailt een woordvoerder. Dat komt onder meer door de keuze van landen, waardoor sommige producten van Unilever oververtegenwoordigd zijn.
Hij wijst verder op de hoge notering van het bedrijf op de algemene ranglijst van de stichting, waarin ook criteria als transparantie op worden meegewogen. Daar hoeft Unilever alleen Nestlé voor zich te dulden. Dat toont aan dat het bedrijf op de goede weg is, al 'erkennen we ook dat ons nog veel te doen staat'.
Grote zorgen
Wat het verschil is tussen de beide methodes, weet Boomsma ook niet precies. "Op zich lijkt hun methode best robuust, maar waar het verschil inzit, blijft onduidelijk. Die discussie moeten we met het bedrijf gaan voeren", zegt ze. Unilever op zijn beurt laat weten dat het graag wil samenwerken om ervoor te zorgen dat het onderzoek 'relevanter wordt'.
De onderzoekers hebben grote zorgen over hoe gezond het voedsel is van de grote voedsel- en drankfabrikanten. Want ondanks dat multinationals als Coca Cola, Kraft Heinz, Kellogs, en PepsiCo het nodige hebben verbeterd op het gebied van betere voeding, de betaalbaarheid en informatie over de ingrediënten, schort er nog het nodige aan.
Werk aan de winkel
Want een heel groot deel van het assortiment van de grote bedrijven is nog lang niet gezond, verklaart Boomsma de zorgen.
De stichting wil daarom dat bedrijven duidelijker over hun doelen zijn, zodat die ook beter meetbaar worden. Daarnaast zouden de bedrijven meer werk moeten maken van het verbeteren van hun bestaande producten
Zuivel gezond, ijs niet
In het onderzoek naar hoe gezond de producten van de fabrikanten zijn, scoort het Nederlandse FrieslandCampina het hoogst. Het bedrijf, dat vooral zuivel produceert, scoort bijna een 8 op een schaal van 10. Ook twee andere zuivelbedrijven, Danone en Arla, scoren hoog. Dat is ook logisch: zuivel is in het algemeen gezond.
Dat Unilever en concurrent Nestlé met zo'n 4 punten minder hoog scoren, is ook te verklaren. "Unilever haalt een derde van de omzet uit ijs, dat verklaart waarom ze zo middelmatig scoren", legt Boomsma uit.