De meeste duurzame VN-doelen (SDG's) waaraan Nederland zich heeft gebonden zijn het afgelopen jaar dichterbij gekomen. Toch is er nog veel werk aan de winkel: ons land scoort slecht op het gebied van klimaat, energie en ongelijkheid.
Dat blijkt uit onderzoek van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS), dat voor de tweede keer heeft gemeten hoe Nederland het doet wat betreft de Sustainable Development Goals (SDG's).
Niet eerder werden de VN-doelen zo uitgebreid gemeten voor ons land. Wat blijkt? Vergeleken met andere EU-landen doet we het goed op economisch gebied, onderwijs, gezondheid en de rechtstaat. Ook het risico op armoede is, ondanks een stijging in 2016, internationaal gezien relatief laag.
Wat zijn SDG's?
De Sustainable Development Goals (SDG's) moeten een einde maken aan honger, armoede, ongelijkheid en klimaatverandering. Ze zijn opgesteld in 2015 door de Verenigde Naties en zijn de opvolgers van de genoemde Millenniumdoelen. Waar die doelen vrij algemeen waren, zijn de SDG's veel specifieker.
Onderaan ranglijst
Maar ons land scoort ronduit slecht op het gebied van klimaat, energie en ongelijkheid. Nederland bungelt onderaan de ranglijst wat betreft hernieuwbare energie en de broeikasgasemissies per inwoner zijn vergeleken met andere EU-landen nog onverminderd hoog.
"Nederland blijft het vieste jongetje van de klas", constateert Peter Hein van Mulligen, hoofdeconoom van het CBS. "Dit is al heel erg lang zo. Vorig jaar stonden we wat betreft broeikasgasemissies op dezelfde plek. Wat vooral opvalt is dat onze buurlanden op het gebied van hernieuwbare energie veel beter doen."
'We zijn lui geworden'
Volgens Marjan Minnesma, directeur van klimaatorganisatie Urgenda, heeft Nederland op dat gebied de laatste vijftien jaar veel laten liggen. "We zijn lui geworden door onze enorme gasbel die gratis is, onze ligging aan zee en kolencentrales. Zo hebben we ontzettend veel geld verdiend met fossiel, maar te lang geen actie ondernomen."
Ons land moet daarom gaan versnellen, vindt zij. Minnesma: "We denken na de vorige regering dat we het héél goed doen met bijvoorbeeld windenergie op zee, maar moeten niet denken dat we er al zijn. Vooral bij duurzame energie lopen we ver achter. Daarbij wil de nieuwe regering de succesvolle salderingsregeling voor particulieren [geld besparen met zelf opgewekte zonne-energie - red.] in 2020 afschaffen. Ik zeg: maak burgers niet weer kopschuw en houdt die regel minimaal aan tot 2023, zoals beloofd door oud-minister Kamp."
Landbouw
Uit de VN-doelen blijkt verder dat Nederland qua landbouwproductiviteit, samen met Denemarken, al langere tijd meedraait in de Europese top. Maar de intensieve landbouw en veeteelt heeft ook nadelen, met name voor duurzaam bodemgebruik en behoud van biodiversiteit.
Van Mulligen: "Nederland is op het gebied van landbouw extreem productief, maar scoort qua aandeel biologische landbouw nog erg laag."
'Meters maken'
Maar als ons land echt vooruitgang wil boeken op het gebied van duurzaamheid, moet er volgens Minnesma veel meer gebeuren. "Kijk naar de plastic tasjes: tot het verbod van de overheid gebeurde er niets - en toen was het ineens over."
"Als we dat binnen afzienbare tijd nu eens doortrekken naar auto's die rijden op fossiele brandstof en ook naar gasloze woningen en kantoren", vervolgt Minnesma. "Mensen nog enkele jaren de tijd geven, terwijl ze weten dat ze uiteindelijk verplicht om moeten. We moeten nu meters maken."