Als Donald Trump zijn plannen voor importheffingen op staal en aluminium doorzet, betaalt de Europese Unie hem met gelijke munt. De EU slaat terug met drie maatregelen.
Dat kondigde Eurocommissaris Cecilia Malmström (Handel) aan in Brussel. De maatregelen gaan pas in als de Verenigde Staten daadwerkelijk heffingen invoert op de import van staal en aluminium, zoals president Trump vorige week aankondigde.
Amerikaans staal eerst
Om Amerikaanse staalfabrikanten te beschermen tegen goedkoper staal uit onder meer China, Rusland en Brazilië, wil Trump een importheffing van 25 procent op staal en 10 op aluminium. Als officiële reden gaf Trump het belang van de binnenlandse staalindustrie voor de verdediging van het land.
Maar daar is de Europese Commissie het niet mee eens. Tijdens een persconferentie zei Malmström dat het 'onrechtvaardig is' dat Europa als vijand wordt behandeld. Volgens haar is het schadelijk voor de trans-Atlantische relatie en mogelijk ook voor de wereldhandel.
'Niet de juiste zet'
Ze riep Trump op om 'eerst even grondig na te denken', omdat dit niet 'de juiste zet is'. Omdat er 'duizenden banen op de tocht staan', zal de EU met een 'duidelijk en stevig' antwoord komen, dreigt ze.
Allereerst stapt de Europese Unie naar de WTO, de wereldhandelsorganisatie. Een arbitragepanel zal daar beoordelen of de maatregelen van Trump wel volgens de regels zijn. Dat proces kan, inclusief beroep, ruim een jaar duren. In die tijd blijven de heffingen van Trump geldig.
Eigen handelsbarrières
Om voor de tussentijdse schade te compenseren, stelt de EU zelf ook handelsbarrières in. Het gaat importtarieven vragen voor Amerikaanse producten die opgeteld hetzelfde bedrag opleveren als de schade die de importheffingen van de VS veroorzaakt. Deze maatregel heet 'rebalancing'.
Dat mag, zo zegt Malmström, omdat het Amerikaanse argument dat de heffingen in het kader van de binnenlandse veiligheid zijn genomen, niet klopt.
Europese markt ook beschermen
Als derde maatregel zal de EU, als Trump het plan doorzet, de interne markt beschermen door zelf importheffingen in te stellen als staal dat naar de VS zou gaan, ineens op de Europese markt gedumpt wordt. Gisteren verlengde de EU al de importheffingen op (roestvrij-)stalen pijpen uit China.
Minister Sigrid Kaag van Buitenlandse Zaken liet vorige week al weten 'zeer teleurgesteld' te zijn over het besluit van Trump. Bij Tata Steel in IJmuiden is men er niet gerust op, omdat de heffingen verschuivingen in de wereldwijde staalhandel zullen veroorzaken.
Tata Steel
Frits van Wieringen, voorzitter van de centrale ondernemingsraad van Tata Steel in Nederland, denk dat de maatregelen het bedrijf 'ongetwijfeld gaan raken'. Van de Nederlandse staalexport ging in de afgelopen jaren zo'n 6 procent naar de VS, blijkt uit cijfers van het CBS.
Vorig jaar bracht dat tussen januari en november 565 miljoen euro op, in totaal was de waarde van Nederlandse staalexport 9,8 miljard euro.
Ontslag adviseur
De dreigende handelsoorlog heeft in ieder geval al aan een persoon zijn baan gekost: topadviseur Gary Cohn heeft ontslag genomen, hij was het niet eens met de importheffing.
Als Trump zijn plan voor importheffingen daadwerkelijk doorzet, zal dat vooral in de VS zélf pijn doen, legde Peter van Zadelhoff al eerder uit:
