De koers van de bitcoin breekt record na record, maar er is iets vreemds aan de hand. De verschillen in prijzen per beurs zijn gigantisch. Hoe kan dat?
Vannacht ging de gemiddelde prijs van bitcoin op westerse beurzen door de magische grens van 10.000 dollar. Dan hebben we het over de gemiddelde prijs van meerdere grote platforms, zoals die door Coindesk gemeten wordt. Inmiddels is een bitcoin volgens die index alweer meer dan 1.820 dollar waard.
Voorat het record werd gebroken in de Coindesk-index waren er al berichten dat op sommige Aziatische bitcoinbeurzen de prijzen allang (en ruim) door de 10.000-grens heen waren gebroken, terwijl de 'Coindeskprijs' nog rond de 9900 dollar schommelde. Ondertussen stond de prijs bij de Zimbabwaanse Golix-beurs op ruim 17.000 dollar, en op moment van schrijven zelfs boven de 18.500 dollar.
De grote vraag: hoe kan het dat dezelfde munt op de ene plek zo veel meer waard is dan op de andere plek?
De basis
Op zichzelf is het geen vreemd fenomeen dat een product op de ene plek duurder is dan op de andere plek. Stel je twee markten voor in uithoeken van het land, die allebei een kraam hebben waar dezelfde appels worden verkocht.
Op markt A kosten ze 2,50 euro en op markt B worden ze verkocht voor 4 euro. Dat kan makkelijk, omdat er misschien op markt B wel veel meer vraag is en kopers op markt B niet even vlug naar markt A kunnen om het goedkoper te halen.
Arbitrage
Normaal gesproken zie je dit fenomeen op valuta- of effectenbeurzen niet of veel minder. Dat zit zo: op valutamarkten gaan miljarden per dag om en vooral professionele handelaren zijn daarin actief.
Ook daar ontstaan prijsverschillen tussen verschillende beurzen, maar die gaten worden snel gedicht. Dat is het gevolg van een fenomeen dat arbitrage heet. Als bijvoorbeeld een dollar op de ene beurs 10 cent minder kost dan op de andere, dan kopen handelaren 'goedkoop' in op de beurs A en verkopen 'duur' op beurs B.
Het gevolg hiervan is dat de prijzen van hetzelfde goed op twee beurzen naar elkaar toe kruipen, waardoor de prijsverschillen verdwijnen.
Appels met bitcoins vergelijken
Om het voorbeeld van de appels er weer bij te pakken: iemand koopt een paar duizend appels op markt A voor 2,50 per stuk en rijdt ermee naar markt B om ze daar duurder te verkopen. Daardoor neemt het aanbod ten opzichte van de vraag op markt A af, waardoor de prijs daar stijgt. Op markt B zal de prijs waarschijnlijk wat dalen door het vergrote aanbod. De prijzen kruipen dus naar elkaar toe.
Particulieren kunnen dit niet zo makkelijk, want het loont niet om voor een paar appels het hele land af te rijden. Maar professionele partijen hebben wel de mogelijkheid om dit effectief en rendabel te doen.
Te lage volumes
En dat is waar het voorlopig aan ontbreekt in de bitcoinhandel, vertelt beurscommentator Jacob Schoenmaker: "De markt heeft arbitrage nodig." Hij verwacht dat als de handelsvolumes toenemen, de verschillen in prijs zullen afnemen. Met andere woorden: hoe groter bitcoin wordt, hoe kleiner de prijsverschillen tussen de beurzen.
Niet zo vreemd: als de er meer handelaren actief zijn, ontstaat er ook een duidelijker consensus in de markt over wat de munt waard is. En op dit moment worden bitcoins nog voornamelijk door niet-professionele beleggers verhandeld. Die kopen niet zo snel op de ene beurs in om weer op de andere beurs te verkopen.
Geen communicatie
Datzelfde fenomeen ziet Arthur Stolk, die bezig is met het oprichten van cryptocurrencyfonds Icoinic waarin particulieren zouden kunnen beleggen. "De beurzen opereren afzonderlijk van elkaar", zegt ook hij.
Doordat er geen 'communicatie' is tussen de verschillende beurzen, ontstaan er dus flinke verschillen. "Wat je ziet is dat ze vooral in Japan en Zuid-Korea de hoofdprijs betalen", zegt Stolk.
Je zou zeggen dat dat een kans is voor handelaren, die goedkoop kunnen inkopen in bijvoorbeeld de VS en duur kunnen verkopen in Azië. Dat dat niet veel gebeurt, heeft volgens Stolk een eenvoudige reden: de taalbarrière.
Het is eenvoudigweg niet zo makkelijk om op Japanse of Koreaanse platforms te handelen, als je de taal niet kent.
Dan nog 'blijft het gissen' waarom ze in Japan en Korea zoveel meer betalen voor hetzelfde product, geeft ook de bitcoinondernemer toe. Eerder al zei Thomas Glucksmann van de Hongkongse beurs Gatecoin tegen Bloomberg dat er sprake was van een 'tsunami aan speculatieve handel op de Japanse beurzen'.
Institutionele beleggers
Hoewel er bij veel grote spelers op de financiële markten nog veel wantrouwen is tegen de munt, lijken er toch ook steeds meer institutionele beleggers in te stappen, waardoor de prijsverschillen mogelijk af gaan nemen in de toekomst.
Zo kondigden meerdere gerenommeerde beurzen de afgelopen weken aan bitcoinfutures aan te gaan bieden, waarmee beleggers kunnen speculeren op prijsstijgingen en dalingen, en de grootste bitcoinbeurs ter wereld, Coinbase, biedt sinds kort een speciale service aan om hedgefunds te aan te trekken.
