Ga naar de inhoud
Yeşim Candan

De sultans van de netten slaan terug

Zelf heb ik niet zo heel veel met volleybal. Op de middelbare school vond ik het altijd maar saai als we tijdens de gymles moesten volleyballen. Maar het Turkse vrouwenvolleybalteam (de 'sultans van de netten', zoals ze ook worden genoemd) is van een heel andere orde. Deze vrouwen zijn knap, krachtig en stoer. Daar wil je gewoon bij horen. Wat een power hebben die.

Ze vechten niet alleen om de wedstrijd te winnen, maar ook om de conservatieve islamisten thuis te verslaan. De strijd die de Spaanse voetbalvrouwen onlangs moesten leveren, zowel op het veld als in de periode erna, wordt ook gevoerd door het Turkse vrouwenvolleybalteam. Alleen kleeft er bij hen een homofoob luchtje aan. En dat riekt behoorlijk, want een deel van de Turken juichte tijdens de finale van het EK volleybal, vorige week in Brussel, voor de tegenstander, Servië.

Turkse conservatieven noemen het team 'onze landelijke schaamte'.

De Turkse volleybalvrouwen zijn namelijk 'te' vrijgevochten. Ze stralen autonomie uit. En – o, wat een schande – twee van hen zijn lesbisch. Vanwege deze twee vrouwen, de in Cuba geboren Melissa Vargas en de Turkse Ebrar Karakurt, zetten de Turkse conservatieven het nationale vrouwenvolleybalteam weg als 'onze landelijke schaamte'. Extra lekker voor hen dus dat het Turkse team Servië wist te kloppen en daarmee Europees kampioen werd.

Ene Abdulhamid was wat milder over de volleybalsters, toen hij vorige week reageerde op een bericht van Ebrar Karakurt op X (het vroegere Twitter). "Als moslim-Turkse natie blijven we jullie verdragen", schreef hij. Na de overwinning plaatste de volleybalster een foto waarop ze een bordje vasthoudt met de tekst: 'Boş yapma, Abdulhamid' (wat zoiets betekent als 'lul niet, Abdulmahid'). Het laat treffend zien hoe een deel van de Turken naar het nationale vrouwenvolleybalteam kijkt. En hoe de vrouwen in kwestie daarmee omgaan.

Deze speelsters geven Turkse meiden hoop.

Deze volleybalsters zijn de bewakers van het secularisme zoals dat ooit in het leven is geroepen door de stichter van Turkije, Mustafa Kemal Atatürk. Ze houden stand terwijl ze constant worden aangevallen door conservatieve islamisten, die hen een schande vinden. Ze strijden voor seksuele vrijheid, vrouwenrechten. En net als de speelsters van het Spaanse nationale team geven ze meisjes hoop. Deze vrouwen zijn rolmodellen geworden voor jonge Turkse meiden en geven hen de boodschap mee dat je vooral mag zijn wie wilt zijn.

De lhbti-gemeenschap in Turkije ligt onder vuur. Ministers stellen openlijk dat 'een dergelijke levensstijl' niet strookt met de familienormen en -waarden in het land. Laatst zei een vrouw tegen mij dat er nauwelijks homoseksualiteit bestaat in Turkije. Ik antwoordde haar dat dit komt doordat velen noodgedwongen een dubbelleven leiden naast hun gezin. Homoseksualiteit is er allesbehalve cultureel geaccepteerd. Wel als je zanger of zangeres bent, maar niet als sporter. Ebrar, Melissa en hun ploeggenoten banen nu de weg. Laten we hopen dat het Turkse vrouwenvolleybalteam nog veel vaker wint, zowel op het veld als daarbuiten. De sultans van de netten slaan hun tegenstanders neer.

Yeşim lanceerde de term 'bicultureel' in de Nederlandse taal als alternatief voor 'allochtoon' en vindt een tweede cultuur een kracht en een meerwaarde voor het bedrijfsleven.