Ook zonder baarmoeder kun je vrouw zijn
Een missverkiezing moet louter over schoonheid gaan, maar die in ons land legde lelijkheid bloot. Omdat de 22-jarige Rikkie (een prachtige trans vrouw) de verkiezing won, vonden andere vrouwen het kennelijk nodig hun eigen sekse te benadrukken. Ze plaatsten foto's van zichzelf met de hashtag #ikbeneenvrouw.
Alsof de aanwezigheid van Rikkie de aanwezigheid van een andere vrouw zou uitgummen. Alsof de ruimte beperkt is voor vrouwen. Alsof we niet allemaal naast elkaar kunnen bestaan.
"Elke maand hebben wij menstruaties, we kunnen kinderen dragen en baren", twitterde er eentje. "Dát is vrouw-zijn." Daaronder: een foto van zichzelf met een dikke buik.
Het was ook een dolksteek voor mij, ik voel hem nog steeds een beetje
Een dolksteek, allereerst, in het hart van trans vrouwen. Maar ook voor vrouwen die hun baarmoeder of eierstokken hebben moeten laten verwijderen. Het was een dolksteek voor vrouwen die geen kinderen kunnen krijgen. Het was een dolksteek voor vrouwen die door de overgang of hormoonproblemen niet menstrueren. Het was ook een dolksteek voor mij.
Ik voel hem nog steeds een beetje, in mijn hart, maar vooral in mijn buik, de plek waarvan ik hoop dat er ooit een baby in zal groeien, maar waarvan ik niet zeker weet of dat ooit gaat gebeuren. Afgaande op bovenstaande tweet zijn de vrouwen zonder baarmoeder, baby of menstruatie geen vrouw.
Wat zijn we dan? Mannen?
We worden beknot tot mensen met enkel fysieke kenmerken
De hashtag slaat het vrouw-zijn volledig plat. We worden beknot tot mensen met enkel bepaalde fysieke kenmerken (die je niet eens van buiten kunt zíén, hè, ik bedoel: een baarmoeder, hoe ziet die er eigenlijk uit?). Vrouw-zijn is zo veel méér dan dat. Schrijfster Renée Kapitein verwoordde het mooi in haar boek Café Morgen, waarin de hoofdpersoon dit thema hardop bevraagt:
"Ze wil thee kunnen bestellen, zelfs verse gember, vegetarisch kunnen eten, vegan kunnen zijn. En ook: bier kunnen hakken, spareribs van het bot. Quarterpounder, shoarma, bratwurst. Ze wil onuitstaanbaar zijn. Schokken. Amok schoppen. Of misschien wel een gevecht (een klein gevecht, niets overdreven). Ze wil lief zijn. Gewoon lief zijn. Ze wil precies zo ambigu, zo authentiek, of zo iemand anders zijn. Zo wil ze zijn."
Vrouw-zijn is complex en tegelijkertijd iets dat in al je vezels kan zitten
Een date zei eens tegen me dat ik een halve vent was (hij bedoelde het als compliment) omdat ik van metal houd, soms bandshirts draag en graag bier drink. Ik antwoordde dat ik me geen halve vent voelde, maar een vrouw die van metal houdt, soms bandshirts draagt en graag bier drinkt.
Vrouw-zijn is complex en tegelijkertijd iets dat in al je vezels kan zitten. Het is geen baarmoeder, het is geen bevalling. Het is niet alleen maar roze, het is niet alleen maar blauw. Het is iets onderhuids, het is iets hyperpersoonlijks, het is voor elke vrouw anders, en tegelijkertijd is het voor elke vrouw hetzelfde: het is een gevoel. En ik vermoed dat Rikkie, die na al die hormoonbehandelingen, operaties en haat nog stééds openlijk haar vrouw-zijn omarmt, dat sterker voelt dan welke bekrompen baarmoederbezitter dan ook.