Ga naar de inhoud
Yeşim Candan

Verliefd op Erdogan

Volgens de Turkse Kiesraad zijn in Nederland ruim 146.000 stemmen uitgebracht voor de Turkse verkiezingen. De opkomst was bijna 51 procent – ruim 4 procentpunt meer dan bij de vorige verkiezingen, in 2018. Van de Turkse Nederlanders kreeg president Erdogan ruim 68 procent van de stemmen, zijn tegenstander Kilicdaroglu niet meer dan ruim 28 procent.

Wie zijn die mensen die op Erdogan hebben gestemd? Zijn ze in Nederland geboren? Voelen ze zich hier wel thuis? Allemaal vragen die bij mij opkwamen omdat ik die grote fanbase van Erdogan niet kan begrijpen. Het was niet alleen de oudere, conservatievere generatie Turken in Nederland die op Erdogan gestemd had.

Nu er een tweede verkiezingsronde komt, wilde ik weten waarom ook de jongere generatie Turken in Nederland zo massaal op Erdogan had gestemd. Met behulp van de website Turks.nl publiceerden we vragen en sprak ik Turkse Nederlanders. Het waren voornamelijk succesvolle, hoogopgeleide, in Nederland geboren vrouwen die op mijn oproep reageerden. En ze konden me, in perfect ABN, haarfijn uitleggen waarom ze op Erdogan hadden gestemd, en dit tijdens de tweede verkiezingsronde weer zullen doen.

In hun ogen is Erdogan echt een leider.

In het algemeen vinden ze namelijk dat het juist beter gaat met Turkije sinds Erdogan aan de macht is. Zoals met de gezondheidszorg en de gesteldheid van de wegen. Ook vinden ze het goed dat er bepaalde regels zijn gekomen. Zo moet je tegenwoordig een autogordel dragen, anders krijg je een boete. Er zou minder corruptie zijn bij de douane en politie, je hoeft geen smeergeld meer te betalen. Sinds Erdogan is het niet langer meer Wild Wild West. Bovendien is Erdogan in hun ogen echt een leider – Kilicdaroglu is geen alternatief, vinden ze: Erdogan is degene die Turkije op de kaart heeft gezet. Waardoor je je niet meer schaamt om te zeggen dat je Turks bent. Hij staat zijn mannetje naast leiders als Poetin en Biden.

De liefde voor Erdogan zit zo diep, dat ze bereid zijn om met mij te praten (al waren ze ook wel achterdochtig). Dit staat in groot contrast met mijn ervaringen tijdens vorige verkiezingen, toen ik samen met Alptekin Akdogan een Turkse verkiezingsavond organiseerde in De Balie. Destijds was het heel moeilijk om voor het debat mensen te vinden die hadden gestemd op de AKP, de partij van Erdogan. Ze waren bang om te zeggen wat ze vonden, bang om te worden veroordeeld.

De liefde zit diep. Een navelstreng die nooit is doorgeknipt.

Daar is nu nauwelijks meer iets van te merken. Tijdens mijn zoektocht werd ik door allerlei mensen benaderd en kreeg ik via via nummers doorgespeeld. Vol overtuiging vertelden mensen waarom ze op Erdogan hadden gestemd. Wat mij daarbij opviel, was dat niemand het had over de islam. De mensen die ik sprak, zijn moderne mensen, tenminste: op het oog.

Sommige vrouwen zeiden wel: "Je weet maar nooit, als wij of onze kinderen terug willen naar Turkije. Dan willen we graag terug naar een land met een leider op wie we gestemd hebben." Onbewust of bewust zit dit er blijkbaar achter. Wat ze allemaal overigens niet snappen, is waarom Nederlanders zo'n hekel hebben aan Erdogan. Of ik dit aan ze kon uitleggen. Eh, wat denken jullie van de schending van mensenrechten in Turkije?

Maar één ding weet ik zeker. Of je nu op Kilicdaroglu stemt of op Erdogan: de liefde zit diep. Een navelstreng die nooit is doorgeknipt. Het doet me denken aan de ongezonde, obsessieve liefde tussen moeder en zoon uit het verhaal van Oedipus. Of is dit wat onvoorwaardelijke liefde inhoudt? Erdogan is in ieder geval de winnaar in Nederland.

Yeşim lanceerde de term 'bicultureel' in de Nederlandse taal als alternatief voor 'allochtoon' en vindt een tweede cultuur een kracht en een meerwaarde voor het bedrijfsleven.