Ga naar de inhoud
Yeşim Candan

Waarom ik toch ging stemmen voor Turkse verkiezingen

Zondag is de eerste ronde van de Turkse verkiezingen, de Turkish Game of Thrones. Ik verwacht ongeregeldheden, want de gemoederen lopen nu al hoog op. Dit was zelfs te zien in Nederland, waar Turkse Nederlanders in het stemlokaal in de Amsterdamse RAI met elkaar op de vuist gingen.

Het is een afspiegeling van wat er in Turkije aan de hand is. Een medewerker van de RAI vertelde me hoe ernstig het eraan toe ging afgelopen zondag. Ze was doodsbang, medewerkers moesten tot 2 uur 's nachts daar blijven – hun veiligheid was in het geding en de politie kreeg de boel niet onder controle.

Jonge Turkse Nederlanders die kwamen stemmen, spraken nauwelijks Turks. Dat is toch bizar?

Ook vertelde ze me dat de jonge Turkse Nederlanders die kwamen stemmen nauwelijks Turks spraken. Dat is toch bizar? Ze bepalen wel voor een groot deel het lot van de mensen die daar wonen.

Nog zoiets: in Turkije kunnen de Turken maar op één dag hun stem uitbrengen, in Nederland konden ze negen dagen lang van 9 uur 's ochtends tot 9 uur 's avonds in het stemlokaal terecht. Behálve dan de mensen die deel uitmaken van de zogeheten Turkse braindrain, hoogopgeleide Turken zoals architecten en ingenieurs, die bij hun emigratie naar Nederland moesten kiezen tussen de Turkse of Nederlandse nationaliteit – dit in tegenstelling tot de Turkse gastarbeiders van weleer en de Turkse Nederlanders die hier geboren zijn. Uiteraard kozen de recente Turkse nieuwkomers voor het Nederlandse paspoort, waardoor ze nu niet mogen stemmen voor de verkiezingen in hun moederland.

Turkse Nederlanders beslissen over het lot van mensen die ook echt in Turkije wónen.

In eerste instantie wilde ik zelf niet gaan stemmen omdat ik eigenlijk pertinent tegen de 'diaspora-stemmen' ben. Maar ik besloot tóch te gaan. Meteen toen ik de RAI binnenliep, wist ik al op wie het gros van de mensen hier zou gaan stemmen. De meesten van hen zijn conservatieve Turken in Nederland, die hier in een parallelle samenleving wonen. Ze gaan misschien één keer per jaar op vakantie naar Turkije en voor velen is het niet eens hun moederland, maar het land van hun (groot)ouders. Intussen beslissen ze wel over het lot van de mensen die er daadwerkelijk wónen. Zij zullen stemmen voor nog vier jaar Erdoğan aan het roer, wat synoniem staat voor nog vier jaar lang een islamitische koers.

Als je echt verandering wilt in Turkije, dan heb je ook een verantwoordelijkheid.

Maar goed, mijn Turkse vrienden hadden me overgehaald toch te gaan stemmen, vanuit de gedachte: als je echt verandering wilt in Turkije, dan heb je ook een verantwoordelijkheid. Mijn stem ging naar Kemal Kılıçdaroğlu van de CHP, de linkse presidentskandidaat in de oppositie. Mijn stem op hem betekent een stem voor meer rechten voor lhbti'ers, zodat de gaypride in Istanbul zonder opstootjes kan verlopen. Het betekent ook een stem voor meer vrouwenrechten, want sinds Turkije uit het Verdrag van Istanbul is gestapt, is het aantal vrouwenmoorden in het land nog nooit zo hoog geweest. Het is ook een stem voor (meer) vrijheid van meningsuiting, zodat journalisten die een kritisch tegengeluid verkondigen, niet langer zonder pardon worden opgepakt.

Komende zondag gaat cruciaal worden. Ik heb gestemd omdat ik als Turkse Nederlander zonder zorgen wil kunnen schrijven wat ik wil. Ik heb gestemd voor meer vrijheid.

Yeşim lanceerde de term 'bicultureel' in de Nederlandse taal als alternatief voor 'allochtoon' en vindt een tweede cultuur een kracht en een meerwaarde voor het bedrijfsleven.