Ga naar de inhoud
Yeşim Candan

Laat heel Nederland een dagje vasten

Als mensen mij zien, leggen ze niet automatisch een link met de ramadan. Een vrijgevochten feminist die aan het vasten is, hoe dan? Wat mij opvalt, is dat mensen het veelal associëren met 'uitheems'. Want wie eet en drinkt er nou niet de hele dag? Dat niet-drinken is echt als een oude langspeelplaat die elk jaar opnieuw weer blijft hangen. "Mag je echt niet drinken?" "Nee, je mag de hele dag niet drinken." "Dat is toch slecht voor je?" Zucht…

Dat vasten gezond is voor de mens, komt doordat onze organen al dat geveelvraat gewoon zat zijn. Even iets minder zou voor iedereen goed zijn. Vooral voor het sushi- en pokébowl-etende volk dat in 15 minuten veel geld uitgeeft aan een beetje trek. In een tijd waarin zo'n 1 miljoen Nederlanders in armoede leven, is het misschien eens goed om hierbij stil te staan. Mensen in kansarme wijken zouden ook graag een keertje sushi willen eten. Er zijn in ons land kinderen die regelmatig zonder ontbijt en lunch naar school gaan omdat hun ouders geen geld hebben. Het vasten tijdens de ramadan is er ook voor bedoeld om te vóélen hoe het is om honger te lijden.

Voor het vasten moet je rust inbouwen.

Zelf heb ik altijd gevast voor de zielsreiniging die er ook bij komt kijken. Even pas op de plaats maken, eventjes wat bezinning op mijn eigen leven. Iets wat me helaas nu niet goed lukt. De hectiek van werken terwijl je kinderen hebt, vind ik een gebed zonder einde. Voor het vasten moet je rust inbouwen.

Dit jaar lukte het me niet om even stil te staan bij de dankbaarheid voor de kleine dingen in het leven. Het eerste water dat je na zonsondergang drinkt, voelt normaal gesproken altijd als een zegen. Een koestering van hoe belangrijk de basale dingen in het leven zijn. Dat je een dak boven je hoofd hebt. Ik dacht dat ik dit laatste nog het meest van alles zou waarderen tijdens de ramadan dit jaar, omdat ik met eigen ogen heb kunnen aanschouwen hoe het is als je dat niet (meer) hebt toen ik onlangs het epicentrum van de aardbeving in Turkije bezocht.

Sinds ik terug ben uit het rampgebied, voel ik me verdrietig en neerslachtig.

Maar sinds ik terug ben uit het rampgebied, voel ik me verdrietig en neerslachtig. Ik kan de beelden van wat we hebben gezien niet loslaten. Dat er zoveel mensen onder het puin hebben moeten gillen om gered te worden − en dat velen van hen niet gered konden worden − voelt als heel apocalyptisch. Dus voor welke zielsreiniging zou ik het dit jaar moeten doen? Het besef is er bij mij al. De dankbaarheid, maar ook het schuldgevoel voor mijn bevoorrechte positie in het leven.

Ik zou het een goed idee vinden als alle inwoners van ons land een dag zouden vasten. We zijn het de 1 miljoen armen in ons eigen land eigen een beetje verschuldigd dat we ons een keer inleven in hun dagelijkse situatie. En ja: ook kinderen zouden een dagje mee moeten doen. Zeker die kinderen die zo verwend zijn dat ze hun lunchtrommel op school linea recta leegkieperen in de prullenbak omdat ze de inhoud ervan niet blieven. Een dag vasten per jaar zou de hele mensheid goed doen.

Yeşim lanceerde de term 'bicultureel' in de Nederlandse taal als alternatief voor 'allochtoon' en vindt een tweede cultuur een kracht en een meerwaarde voor het bedrijfsleven.