Grensoverschrijdend gedrag begint op school
Het is weer raak in medialand. Deze keer heeft NOS Sport de schimmige eer, waar presentator Tom Egbers buiten de lijntjes zou hebben gekleurd in zijn gedrag tegenover een ex-stagiaire. De realiteit is: íédere vrouw heeft in haar leven weleens grensoverschrijdend gedrag meegemaakt, helaas niet zelden in de hoek van ongewenste seksuele intimiteiten. Volgens het CBS komen er in ons land jaarlijks 100.000 slachtoffers van aanranding, verkrachting en/of misbruik bij − 90 procent daarvan is vrouw.
Als ik terugkijk op mijn lagere- en middelbareschooltijd en mijn studentenleven, dan was grensoverschrijdend gedrag een gegeven. Op de lagere school hadden we meester Lex, die de meisjes altijd net iets te vaak aanraakte en op schoot nam. Op de middelbare school hing de assistent van biologie altijd helemaal over je heen en hijgde hij in je oor als hij je wat wilde uitleggen. Op de universiteit had een professor mijn foto op zijn bureau staan − in de klas nota bene. Hij belde mij ook de hele tijd. Of ik destijds doorhad dat dit grensoverschrijdend gedrag was? Ik weet wel dat ik me er extreem ongemakkelijk bij voelde en stopte met zijn vak. Jaren later kwam ik hem tegen op een conferentie en toen deed hij net alsof hij mij niet herkende. Ik liep op hem af en vroeg hem ronduit of hij niet wist wie ik was. Hij keek me heel lang aan en zei van niet.
Als je getuige bent van grensoverschrijdend gedrag, moet je ingrijpen.
Toen ik van de week een mail kreeg van de middelbare school van mijn dochter over een veilige leeromgeving, naar aanleiding van alle berichten in de media over grensoverschrijdend gedrag, was ik dan ook aangenaam verrast. Het is zó belangrijk dat we meisjes en jongens vroeg leren wat wel en niet kan, oftewel: wat onder grensoverschrijdend gedrag valt. Nooit, maar dan ook nooit, mag een leerkracht naar een leerling toe zijn of haar machtspositie misbruiken.
Daarnaast gaat het net als bij pesten ook om de omstanders. Een pester houdt niet vanzelf op met pesten. Degene die gepest wordt, is vaak niet bij machte om het zelf te laten stoppen. Ditzelfde geldt als je getuige bent van grensoverschrijdend gedrag: ook dan moet je ingrijpen. En net als bij pesters vaak het geval is, hebben ook mannen (en vrouwen) die grensoverschrijdend gedrag vertonen, last van issues. Bij mannen die zich daarbij ook nog schuldig maken aan seksuele intimiteiten, hetzij 'alleen' verbaal of ook lichamelijk, liggen die frustraties op seksueel gebied. Wellicht dat er eens wat nader onderzoek moet worden gedaan naar de relatie tussen het hebben van een seksverslaving en grensoverschrijdend gedrag.
Als je wordt geslagen door een meisje, dan sla je niet terug.
We moeten onze kinderen dus ook bewustmaken van zulk gedrag, maar we moeten ook onze jongens goed opvoeden. Het begint al als ze nog heel klein zijn. Menige moeder, zo heb ik ervaren op het schoolplein, vindt dat een jongetje best een meisje mag slaan als zij hem eerst slaat. Terwijl ik tegen mijn zoon altijd zeg: "Als je wordt geslagen door een meisje, dan sla je niet terug!" Hierover heb ik discussies gehad met andere moeders op het schoolplein. "Nee, Pietje mag Fleur wel slaan hoor! Zij begon." Wellicht is een goede eerste stap richting het voorkomen van grensoverschrijdend gedrag op latere leeftijd: je zoon leren dat je een meisje nooit mag slaan. We willen toch geen horken opvoeden die later meisjes en vrouwen lastigvallen met opmerkingen, aanrakingen en dickpics?