Is Nederland wel zo gastvrij?
Daar gaan we weer. Een onderzoek van de overheid naar mensen van kleur. Voelen ze zich wel Nederlander? Voelen ze zich hier thuis? Mensen met een andere achtergrond die al langer in Nederland zijn of hier zelfs zijn geboren, zijn somber over het politieke systeem en ervaren vaak discriminatie en uitsluiting vanwege hun achtergrond. De helft van hen vindt Nederland geen gastvrij land, blijkt uit het onderzoek Gevestigd, maar niet thuis van het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP).
Tja, wat is gastvrij? Ooit kwam mijn opa als gastarbeider naar Nederland. Als ik zijn verhalen mag geloven, waren de Nederlanders destijds inderdaad niet heel gastvrij. Maar goed, de gastarbeiders die zijn gebleven, lieten op zeker moment hun vrouwen uit hun geboorteland overkomen. Ze kregen hier kinderen en die kinderen kregen nageslacht. Dat vind ik wél gastvrij. Met als resultaat dat ik hier als derdegeneratie-Turks-Nederlandse leef, woon en werk. Ja, ik vind biculturelen over het algemeen gastvrijer (en ik weet dat ik niet iedereen over één kam mag scheren).
"Van migranten wordt verandering verwacht, terwijl dit niet wordt gevraagd van de autochtone bevolking."
Over integratie is een oeverloze discussie gaande. Critici wijzen erop dat het integratiedebat leidt tot een eenzijdige blik: van migranten wordt verandering verwacht, vaak een aanpassing, terwijl dit niet wordt gevraagd van de autochtone bevolking. Terecht of onterecht? We houden er in ieder geval van om onderzoek te verrichten naar biculturelen, omdat we toch willen weten wat ze denken en voelen. Zodat we vervolgens weer debatten kunnen voeren over de ander en de rechtse partijen weer een stok hebben om mee te slaan ('Zie je nou wel, ze voelen zich toch niet thuis').
Integratie is een tango en die dans je met zijn tweeën. Kijk naar het gymnasium van mijn dochter in Amsterdam, waar de leraren geen moeite doen om haar naam goed uit te spreken. Desinteresse, als je het mij vraagt, een vorm van arrogantie zelfs. Zelf heb ik ook een moeilijke, van oorsprong Turkse naam. En hoe vaak mensen mijn naam verkeerd blijven uitspreken...
"Als nieuwkomer kun je niet eisen dat zaken veranderd moeten worden, simpelweg omdat ze niet stroken met je eigen ideologie of religie."
In elk land is een dominante cultuur, en dat is vaak de oorspronkelijke. Als nieuwkomer kun je niet eisen dat zaken veranderd moeten worden, simpelweg omdat ze je niet bevallen of omdat ze niet stroken met je eigen ideologie of religie. Je zult je toch moeten aanpassen. Als jij geen alcohol drinkt, kun je niet verwachten dat een evenement dan maar helemaal geen alcohol schenkt. Ik eet ook geen varkensvlees, maar eet wel gewoon aan dezelfde tafel als mensen die dat wel doen.
Al met al ben ik dankbaar dat ik in Nederland woon. Het land waar het mogelijk is om vanuit een Rotterdams getto naar Nyenrode te gaan. In heel veel landen waar de immigranten uit het SCP-rapport vandaan komen, zou zoiets niet kunnen. En ik mag me in Nederland voelen zoals ik me voel. Dit gaat verder niemand wat aan.
Dat de SCP zich hierover buigt, vind ik kwalijk. Dit zorgt ervoor dat dit onderzoeksinstituut – en daardoor ook veel Nederlanders – bepaalde bevolkingsgroepen ziet als 'anders'. Het SCP moet stoppen zich te concentreren op de bicultureel als aparte groep. Biculturelen horen bij de Nederlandse samenleving. Integratie is altijd zoeken naar de juiste balans en dat lukt pas als je elkaar de ruimte gunt.