Het CDA kijkt de andere kant op
Ze hebben iets bedacht bij de christendemocraten: het CDA Brabant bepaalt zelf wel of het in Provinciale Staten wil samenwerken met Forum voor Democratie. Daar gaan ze in Den Haag niet over. Elk kopstuk van de partij roept het uit, van fractievoorzitter Pieter Heerma tot kandidaat-lijsttrekkers Hugo de Jonge en Wopke Hoekstra. Formeel klopt het, maar dat formele argument wordt nu gebruikt als smoes, als een verzinsel, om de gemoederen in de achterban te kalmeren.
Nog niet zo lang geleden zei De Jonge dat hij samenwerking met Forum niet ziet gebeuren. Niemand in de partij die hem tegensprak. Het ging toen om de landelijke insteek, is de toevoeging nu. Want Thierry Baudet is een geval apart; de Forumbestuurders in het land schijnen hele redelijke mensen te zijn met wie je goede afspraken kunt maken. Een slap verhaal dat de achterban in verwarring brengt. Welk excuus ze ook bedenken; het kan de verdeeldheid over hoe om te gaan met Forum voor Democratie niet verhullen.
Je kunt ook nu ingrijpen en Brabant tot de orde roepen. Dat zal even pijn doen. Je krijgt de hoon over je heen omdat je het uitstapje van de Brabantse partijgenoten eerder door de vingers zag. Het zal leiden tot onrust en onenigheid. En het gaat je ongetwijfeld leden kosten. Maar als de storm voorbij is, kun je werken aan de eenheid van de partij. Dan praat straks niemand meer over Brabant.
'Dan toch maar praten met Forum, hoe naar de gevolgen mogelijk kunnen zijn.'
Het CDA zegt de Brabantse partijgenoten niet voor de voeten te willen lopen. Die hebben het al moeilijk genoeg, nadat ze onder druk van het boerenprotest uit de provinciale coalitie stapten en het eerder omarmde stikstofakkoord naar de prullenmand verwezen. Eerst het college opblazen en daarna niet willen meewerken aan de vorming van een nieuw dagelijks bestuur; dat zou te veel van het goede zijn. Dan toch maar praten met Forum, hoe naar de gevolgen mogelijk kunnen zijn.
De Brabantse christendemocraten zitten in een spagaat, waar moeilijk uit is te komen zonder pijnlijke en langdurige blessures op te lopen. De achterban in Brabant is tot op het bot verdeeld. Oud-bestuursleden zetten Forum weg als een racistische partij. Of ze gelijk hebben, is niet van belang; het zijn mensen met een achterban die de partij in de steek kunnen laten en een deel van de leden meenemen. En het CDA is al zoveel kiezers kwijtgeraakt; afgedwaald van de moederpartij zoals ze daar zeggen. Alsof het om een kudde schapen gaat.
'Hij had zijn nek uitgestoken en was in de steek gelaten; einde van een lange politieke carrière.'
De landelijke top houdt zich op de vlakte; van partijvoorzitter Rutger Ploum is nog niets vernomen. Elke reactie roept immers traumatische herinneringen op aan 2010, toen het massaal bezochte CDA-congres in Arnhem instemde met samenwerking met de PVV en tal van prominenten gefrustreerd de zaal en (sommigen later) de actieve politiek verlieten.
Toenmalig partijleider Maxime Verhagen liet zijn vreugdetranen destijds de vrije loop; twee jaar later ontstak hij in woede toen de PVV de stekker uit het gedoogkabinet trok. Zelden heb ik een politicus zo buiten zichzelf van woede gezien als Verhagen toen.
Hij had zijn nek uitgestoken en was in de steek gelaten; einde van een lange politieke carrière. De nieuwe CDA-top moet misschien hetzelfde vrezen. Je kunt Brabant zijn gang laten gaan, wat nu gebeurt, en toestaan dat jouw partij een coalitie met FvD aangaat. Geheid dat je dat over driekwart jaar, als de verkiezingscampagne voor de Tweede Kamer start, op je bord krijgt. Het laat zich raden hoe politieke tegenstanders maar ook een deel van je eigen achterban daarmee zullen omgaan.