Familiehuwelijk is incest
Daar zat ik, als kind, in de woonkamer bij een echtpaar dat een zogenaamde 'consanguiene' relatie had: partners die familie zijn van elkaar. Ze hadden samen kinderen die allemaal een beperking hadden. Ze gingen door met kinderen krijgen totdat er een gezond kindje zou komen. Iets dat hen niet was gegund, zou de tijd uitwijzen.
Tijdens dat bewuste familiebezoek hoorde ik de volwassenen tegen elkaar mompelen: "Akraba evliliği." Oftewel: familiehuwelijk. En zo kwam ik er dus al snel achter wat dit inhield: dat je trouwt met je (achter-) neef of (achter-) nicht.
Volgens schattingen (2002) is 22 tot 25 procent van de Turkse en Marokkaanse Nederlanders met een (achter-) neef of (achter-) nicht getrouwd. Alleen al bij de gedachte dat mijn kind met het kind van mijn broer zou trouwen, word ik misselijk.
"Mijn opa en oma van mijn moeders kant zijn ook familie van elkaar. Ik ben blij dat zij deze traditie niet hebben voortgezet."
Ik besloot een oproep te plaatsen op social media, omdat ik benieuwd ben of andere derdegeneratie-biculturele Nederlanders mijn afschuw over dit onderwerp delen. De reacties zijn unaniem: "Incestueus." Ze kennen in hun omgeving allemaal wel mensen die getrouwd zijn met een familielid. Mijn opa en oma van mijn moeders kant zijn ook familie van elkaar.
Ik ben blij dat zij deze traditie niet hebben voortgezet. Want waarom zou je dit in hemelsnaam willen? De belangrijkste reden vanuit de gemeenschap is dat je op deze manier alles binnen de familie houdt (daar is zelfs een Turks spreekwoord voor). Eén van de achterliggende redenen om alles binnen de familie te willen houden, kan zijn dat je zo het familievermogen bij elkaar houdt. Maar ook dat je een gemeenschappelijke achtergrond hebt en dat de band tussen de familieleden wordt versterkt, wat weer vertrouwen creëert.
"Een vrije vrouw is een vrouw die zelf bepaalt met wie zij wil trouwen. En dat kan nooit haar neef zijn."
Wat in dit rijtje argumenten (dat nog veel langer is) totaal ontbreekt, is de vrije keuze van de vrouw. Ik kom een opiniestuk uit 2012 tegen in de online versie van dagblad Trouw. De schrijfster ervan is Shirin Musa, voorzitter van Femmes For Freedom, een organisatie die zich hard maakt tegen dwanghuwelijken. "Een vrouw van Pakistaanse komaf werd door haar neef als importbruid naar Nederland gehaald. Al 25 jaar leeft ze in huwelijkse gevangenschap: ze wil scheiden, maar dat is onmogelijk omdat dan iedereen in haar familie ruzie met elkaar krijgt."
Als vrouw zit je in een familiehuwelijk letterlijk gevangen. Door de druk van de families van beide kanten is het haast onmogelijk om te scheiden. Een gearrangeerd familiehuwelijk is een diep verankerde culturele gewoonte die totaal geen vrijheid biedt.
Een verbod op familiehuwelijken zou in dit geval juist een belangrijk instrument zijn om de vrije wil te bevorderen – hoewel deze huwelijken steeds minder schijnen voor te komen, zo bleek uit alle reacties die ik kreeg op mijn oproep. Sinds 2015 mogen huwelijken tussen nichten en neven in Nederland alleen als er een beëdigde verklaring is van beide partners dat zij uit vrije wil willen trouwen. Gelukkig, want een vrije vrouw is een vrouw die zelf bepaalt met wie zij wil trouwen. En dat kan nooit haar neef zijn.