Afrekenen is eenzijdig
Politiek columnist Jos Heymans over wat hem opvalt in de Haagse en Europese politiek
Als je de peilingen mag geloven, gaat de kiezer over drie weken afrekenen met dit kabinet. Bij Maurice de Hond lijden drie van de vier regeringspartijen fors verlies. De VVD zou - omgerekend naar Tweede Kamerzetels - nog maar 22 zetels overhouden van de 33 die de partij nu heeft. Het CDA en D66 duikelen van 19 naar 10. Alleen de ChristenUnie doet het goed en gaat van vijf naar zeven zetels. Een verlies van in totaal 29 zetels voor de coalitie kun je gerust een afstraffing noemen. Althans, als de voorspellingen op 20 maart werkelijkheid worden. Bij andere peilbureaus is de stemming iets minder dramatisch voor de coalitie, maar de trend is wel dezelfde.
Het vertrouwen in het kabinet is zo goed als weg. Van de beloofde inkomensverbetering merken de mensen nauwelijks iets; de btw ging omhoog, de zorgverzekering werd een stuk duurder en de energierekening blijkt fors tegen te vallen. Cadeautjes worden alleen het bedrijfsleven gegund, denken veel kiezers, verwijzend naar de dividendbelasting die bijna was afgeschaft. Kiezers denken in ruime meerderheid (60%) dat het kabinet de energierekening met opzet te laag heeft ingeschat en ze geloven de doorberekening van de klimaatdoelen, die nu plaatsvindt, bij voorbaat al niet. Met deze gevoelens van diep wantrouwen in het kabinet gaat de kiezer straks naar de stembus. Dat belooft weinig goeds.
Dat Hollandse pragmatisme kennen ze niet in Parijs. Toen Frankrijk onze pulsvisserij onlangs de nek omdraaide, hebben we geen Fransman in Nederland gezien.
Maar het is eenzijdig en kort door de bocht. In de opsomming gaat de boze kiezer gemakshalve voorbij aan wat dit kabinet wel heeft bereikt. De inkomstenbelasting ging dit jaar omlaag, de belastingkortingen omhoog. Er is extra geld vrijgemaakt om de werkdruk in het onderwijs te verlagen en de salarissen te verbeteren; voor de ouderenzorg is meer geld uitgetrokken. Het aantal banen groeide met 218.000; het aantal werklozen daalde met 329.000. Het kabinet doet wel meer dingen goed. De aankoop van aandelen in Air France-KLM, deze week, was een briljante zet. Meer dan honderdduizend banen op Schiphol en bij KLM blijven naar alle waarschijnlijkheid voor ons land behouden.
Dat Frankrijk aanvankelijk boos reageerde en de handelwijze van het kabinet achterbaks noemde; ach, dat hoort bij het diplomatieke spel. Minister van Financiën Wopke Hoekstra reageerde pragmatisch door gisteren in alle vroegte naar Parijs te gaan om zijn collega in het Frans (!) tekst en uitleg te geven. Het charmeoffensief werkte. Dat Hollandse pragmatisme kennen ze niet in Parijs. Toen Frankrijk onze pulsvisserij onlangs de nek omdraaide, hebben we geen Fransman in Nederland gezien om te pogen de verstoorde verhoudingen te normaliseren.
Forum voor Democratie vindt dat de belastingbetaler is bedrogen, omdat de aandelen vier jaar geleden een stuk goedkoper waren.
Ministers van Financiën in dit land beschikken over de juiste eigenschap om het landsbelang te stellen boven het partijbelang. Wouter Bos, destijds hét gezicht van de PvdA, de partij die niet zo snel geneigd is het bedrijfsleven tegemoet te komen, redde ABN Amro door de bank voor miljarden op te kopen, Jeroen Dijsselbloem bezwoer de crisis in de eurozone door handig politiek spel rond het frauduleuze en bijna failliete Griekenland. En nu dus Wopke Hoekstra, die het aandurft om de staatsschuld te verhogen om KLM en Schiphol te redden.
De oppositie worstelt met de aandelentransactie. GroenLinks had het geld, zo’n dikke 700 miljoen, liever besteed aan het halen van de klimaatdoelen en de SP zou het geld bij voorkeur uitgeven om de zorg, de onderwijssalarissen en de pensioenen te verbeteren. Forum voor Democratie vindt dat de belastingbetaler is bedrogen, omdat de aandelen vier jaar geleden een stuk goedkoper waren. Ja logisch, meer producten zijn de afgelopen jaren duurder geworden. Maar twee andere oppositiepartijen, PVV en PvdA, juichen de aandelenaankoop juist toe omdat die goed is voor de werkgelegenheid. In deze kwestie waar het uitsluitend om landsbelang gaat, spelen links of rechts, coalitie of oppositie geen rol.
Het is dus niet alleen maar kommer en kwel wat het kabinet doet.